Chłoniak ośrodkowego układu nerwowego o charakterze pierwotnym (PCNSL - primary central nervous system lymphoma) spotykany jest bardzo rzadko, zaledwie w 1-2 proc. przypadków i jest nowotworem o złym rokowaniu. Występuje częściej u osób powyżej 60 rż. i z zaburzeniami odporności (np. w AIDS, po przeszczepie) i charakteryzuje się wówczas większą złośliwością. Za czynnik indukujący transformację nowotworową limfocytów B uważa się wirus Epsteina-Barr (EBV), choć przyczyna nie została jeszcze dokładnie określona.
Objawy kliniczne są niecharakterystyczne i przypominają objawy udaru mózgu, zapalenia mózgu, chorób demielinizacyjnych. Choroba może manifestować się w postaci zaburzeń widzenia, bólów głowy, osłabienia, senności, splątania, nudności i wymiotów, zaburzeń czucia, zaburzeń zachowania, zaburzeń czuciowo-ruchowych w obszarach unerwianych przez nerwy czaszkowe, bóle krzyża.
Badania wykonywane w celu rozpoznania to badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pobranego przez nakłucie lędźwiowe, badanie okulistyczne, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny oraz w niektórych przypadkach w celu ostatecznego rozpoznania biopsja mózgu i pozytronowa tomografia emisyjna (PET).
Leczenie zachowawcze obejmuje stosowanie kortykosteroidów zmniejszających obrzęk mózgu. Inną metodą jest radioterapia i chemioterapia. Chłoniaki charakteryzują się chemiowrażliwością, szczególnie często stosowanym lekiem jest metotreksat. Leczenie neurochirurgiczne nie przynosi większych efektów zwłaszcza, gdy guzy występują obustronnie i naciekają tkankę mózgową.
Skojarzenie chemioterapeutyków wydłuża okres przeżycia do 3-4 lat. Zdarzają się jednak nawroty choroby, często w odległych miejscach od zmian pierwotnych.
Dorota Kozera
http://www.neurologiczne.pl/chloniak-osrodkowego-ukladu-nerwowego.htm
