Reklama:

Zaburzenia czucia powierzchniowego

Urszula Zielińska-Rutkowska

Ten tekst przeczytasz w 5 min.

Zaburzenia czucia powierzchniowego

Shutterstock

Ból mięśni przedramienia

Czucie powierzchowne (eksteroceptywne) odbierane jest przez receptory rozmieszczone w skórze i obejmuje takie modalności czucia jak dotyk, ból i temperaturę. Istnieje wiele schorzeń, w przebiegu których mogą występować różne zaburzenia czucia. Są one najczęściej objawem chorób neurologicznych, towarzysząc schorzeniom ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego, w przebiegu których dochodzi do uszkodzenia włókien czuciowych nerwów lub ośrodków czucia wyższych pięter układu nerwowego. Mogą występować również w schorzeniach ogólnoustrojowych niezwiązanych z uszkodzeniem układu nerwowego.

Reklama:

Rodzaje zaburzeń czucia powierzchniowego

W zależności od poziomu i rodzaju uszkodzenia układu nerwowego zaburzenia czucia mogą przyjmować różna formę. Uszkodzenie neuronów czuciowych może dawać zarówno objawy ubytkowe, czyli utratę lub osłabienie czucia, jak i ich nadmiernego odczuwania prowadząc do przeczulicy. Do częstych zaburzeń należą również parestezje - czucie spaczone.

Do objawów ubytkowych zaliczamy:

  • utratę czucia bólu (analgesia),
  • osłabienie czucia bólu (hypalgesia),
  • utratę czucia dotyku (abaesthesia),
  • osłabienie czucia dotyku (hypaesthesia),
  • utratę czucia temperatury (thermoanaesthesia),
  • osłabienie czucia temperatury (thermohypoaesthesia).

Nadmierne odczuwanie bodźców może objawiać się jako:

  • przeczulica na dotyk (hyperaesthesia),
  • przeczulica na ból (hyperalgesia),
  • wzmożone odczuwanie temperatury (thermohyperaesthesia),
  • hiperpatia - lekki dotyk jest odczuwany jako ból, który promieniuje do odległych części ciała i utrzymuje się po zakończeniu działania bodźca. Hiperpatia może towarzyszyć uszkodzeniom wzgórza bądź neuralgiom nerwów obwodowych,
  • alodynia występuje kiedy bodźce nie powodujące bólu są odbierane jako bolesne,
  • kauzalgia – poza włóknami czuciowymi uszkodzone są również autonomiczne, co wywołuje stały, piekący ból, któremu towarzyszą takie zmiany troficzne jak: zaczerwieniona, lśniąca skóra, nadmierne pocenie, zmiany w obrębie paznokci i włosów,
  • alestezja – odczuwanie jednego typu bodźca jako innego np. dotyk jako gorąco,
  • alocheria – występuje kiedy bodźce czuciowe odbierane są w punkcie symetrycznym drugiej połowy ciała,
  • poliestezja – odbieranie czucia jako dwóch następujących po sobie różnych typów czucia, najpierw dotyku, a później bólu, jeśli czucie dotyku jest przewodzone szybciej niż bólu, zjawisko takie obserwowano w wiądzie rdzenia,
  • parestezje – nieprawidłowa percepcja bodźców czuciowych związana z uszkodzeniem cienkich włókien oraz ubytkom czucia bólu i temperatury. Opisywane są przez pacjentów jako mrowienie, drętwienie, uczucie ciepła, zimna, wibrowania, przebiegania prądu, „wbijania igieł”  lub „chodzenia mrówek pod skórą”. Mogą być prowokowane bodźcem np. delikatnym dotykiem lub występować spontanicznie.

fot. shutterstock

Przyczyny zaburzeń czucia

Do najczęstszych przyczyn zaburzeń czucia spowodowanych uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego należą:

  • uszkodzenia nerwów obwodowych w przebiegu urazów lub ucisku ( np. zespół cieśni nadgarstka, zespół cieśni nerwu łokciowego). Dolegliwości mają charakter osłabienia lub utraty czucia bądź parestezji w obszarze unerwienia uszkodzonego nerwu.
  • polineuropatie: polineuropatię cukrzycową, z niedoboru tiaminy, paraneoplastyczną, amyloidową, mocznicową, w przebiegu celiakii, w przebiegu sarkoidozy, w przebiegu zakażenia HIV-1, polineuropatię toksyczną po chemioterapii, postacie wrodzone polineuropatii czuciowych. Polineuropatie czysto czuciowe są rzadkie. Często towarzyszy im subkliniczne zajęcie włókien ruchowych, wykrywane w badaniu neurofizjologicznym.
  • uszkodzenie zwojów korzeni grzbietowych przez wirus ospy wietrznej w przebiegu półpaśca
  • radikulopatie powodowane przez ucisk na korzenie nerwów rdzeniowych np.w przebiegu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, bądź przepukliny krążka międzykręgowego. Zaburzenia czucia przyjmują wówczas postać parestezji, osłabienia lub zniesienia czucia zlokalizowane w dermatomach reprezentujących uszkodzone korzenie.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Choroby OUN

Rezonans magnetyczny głowy a korona
Dzień dobry. Czy ktoś może przerabiał przypadek. Muszę zrobić rezonans głowy ale mam założona koronę na zębie która od środka jest jakimś metalem a na zewnątrz biała. Czy owa korona jest przeciwwskaz...
Obsesyjne patrzenie na zegarek
Witam od jakiegoś czasu czuje przymus patrzenia na zegarek bardzo często. Czy przez to mogło mi się zepsuć coś ze wzrokiem lub w mózgu przez takie rzucanie oczami?
gość
Forum: Padaczka
Anna padaczka
Proszę o namiary na lekarza z Poznania lub okolic .Moja córka mimo brania leków ma co tydzień ataki,umieram ze strachu . codziennie żyje w takim stresie że chyba zejdę.Boje się jeszcze o jej 2 mies...
Proszę o pomoc z opisem badania okulistycznego.
Dzień dobry proszę bardzo o pomoc. Jestem po ewakuacji krwiaka śródmózgowego  16 lat temu.  Byłam dzieckiem jak to stało się. Od 4 lat mam epilepsje. Mam sporadyczne ataki epilepsji. Teraz by...
ucisk w czole i drętwienie ,otumanienie,lęk,zaburzenia widzenia ,myslenia ,pisania i czytania
Witam Od kilku lat mam problemy z głową . Objawy -Otepienie od rana jakbym się nie obudziła -mam problemy z czytaniem,przekręcam wyrazy -problemy z myśleniem jakieś durne sytuację z przeszłości...
gość
Forum: Padaczka
Aura przed padaczka i objawy samej
Witam wszystkich tutaj chciałbym zasięgnąć trochę wiedzy od was od paru miesięcy zmagam się z powiedzmy no objawami padaczki które się pojawiły w kwietniu tego roku jak coś czekam za badaniem w tym k...
Reklama:
Reklama: