Stwardnienie rozsiane to choroba, która typowo rozpoznawana jest u osób dorosłych. Choć jest to sytuacja dość rzadka, to jednak możliwe jest wystąpienie schorzenia również i w zdecydowanie młodszym wieku, nawet u kilkuletniego dziecka. Jakie mogą być przyczyny stwardnienia rozsianego u dzieci i młodzieży, jakie dolegliwości mogą świadczyć o chorobie i jakie leczenie proponowane jest tym młodym pacjentom, u których wystąpi ta jednostka?
Stwardnienie rozsiane (w skrócie określane jako SM, ang. multiple sclerosis) to choroba, która od lat interesuje wielu różnych naukowców. Zainteresowanie wzbudzają chociażby przyczyny jej występowania, ale i coraz to nowocześniejsze metody leczenia tej jednostki. Tak jak pewne zagadnienia dotyczące stwardnienia rozsianego stale pozostają dość enigmatyczne, tak pewne fakty dotyczące tej choroby są powszechnie już znane. Typowo SM uznawane jest za chorobę spotykaną u osób dorosłych i owszem – przeważająca większość zachorowań ma miejsce właśnie u pełnoletnich pacjentów. Zdarzać się jednak może tak, że pierwsze objawy stwardnienia rozsianego pojawią się zdecydowanie wcześniej niż w dorosłości. SM u dzieci i młodzieży jest jak najbardziej możliwe – szacuje się, że w ciągu roku choroba pojawia się u 2 do 10 na 100 tysięcy młodych pacjentów.
Stwardnienie rozsiane u dzieci i młodzieży: przyczyny
Jedne z największych kontrowersji związanych ze stwardnieniem rozsianym dotyczą przyczyn tej choroby – do dziś naukowcom nie udało się bowiem jednoznacznie ustalić, co tak naprawdę doprowadza do jej występowania. Znane jest to, że w przebiegu jednostki dochodzi do atakowania przez układ odpornościowy pacjenta jego własnych, prawidłowych struktur układu nerwowego, co jednak zapoczątkowuje taką reakcję – tego nie wiadomo.
Sugeruje się, że związek z występowaniem stwardnienia rozsianego u dzieci i młodzieży mają uwarunkowania genetyczne – wyraźnie widoczne jest to chociażby w badaniach bliźniąt monozygotycznych, u których zgodność zachorowań na SM sięga nawet 25%. Odsetek ten można uznać za stosunkowo duży, z drugiej jednak strony nie wynosi on 100%, co oznacza, że poza genami wpływ na występowanie jednostki mogą mieć również i jakieś czynniki środowiskowe. Wśród różnych problemów, które uznawane są za takie, które mogą sprzyjać stwardnieniu rozsianemu u dzieci i młodzieży, wymienić można m.in. infekcje wirusem EBV oraz niedobory witaminy D.
Stwardnienie rozsiane u dzieci i młodzieży: objawy
Objawy stwardnienia rozsianego u dzieci i młodzieży są zasadniczo analogiczne do tych dolegliwości, które pojawiają się u osób dorosłych cierpiących na tę jednostkę. Początkowo u pacjentów pojawiać się mogą dość niespecyficzne dolegliwości, takie jak:
- bóle głowy,
- gorączka,
- sztywność karku,
- drgawki,
- zaburzenia świadomości,
- nudności.
fot. panthermedia
Wymienione powyżej dolegliwości mogą po pewnym – dłuższym lub krótszym – czasie ustępować. Nie oznacza to jednak niestety tego, że młody pacjent wyzdrowiał – u dzieci prawie w 100% stwardnienie rozsiane przebiega w postaci rzutowo-remisyjnej, co oznacza, że pojawiają się u nich okresy, w których występują u nich nowe objawy oraz okresy ustępowania dolegliwości lub znacznego zmniejszenia ich nasilenia. Wraz z czasem od zachorowania u dzieci z SM pojawiać się mogą takie nieprawidłowości, jak:
- zaburzenia widzenia,
- wzmożenie napięcia mięśniowego,
- drżenia,
- zaburzenia równowagi,
- zaburzenia czynności zwieraczy (np. zwieracza pęcherza moczowego),
- osłabienie siły mięśniowej,
- zaburzenia czucia,
- pogorszenie pamięci.