Choroba Parkinsona pojawia się zwykle około 60 roku życia. Niedobór substancji w mózgu, które są odpowiedzialne za przekazywanie informacji między komórkami nerwowymi, stanowi przyczynę choroby.

Jest to choroba długotrwała i postępująca. Objawy nasilają się z czasem i coraz bardziej utrudniają życie choremu. Oprócz stopniowo pojawiających się trudności w zwykłych codziennych czynnościach z czasem pojawiają się również zaburzenia mowy i połykania. Zaburzenia mowy dotyczą motoryki, a nie zasobu słownictwa. Stopniowo dochodzi do zaburzeń artykulacji, fonacji i prozodii.

Zaburzenia mowy są wynikiem zaburzenia czynności mięśni krtani, mięśni policzkowo-twarzowych, zmniejszenia pojemności życiowej płuc i zmniejszeniem napędu do mówienia. Chorzy często mają trudności ze znalezieniem odpowiedniego słowa, a mowa spontaniczna jest osłabiona. Może dochodzić do drżenia głosu w wyniku drżenia mięśni oddechowych.

Pacjenci mówią z chrypą, ściszonym głosem i coraz mniejszą czytelnością mowy. Zaburzenia mowy o takim charakterze to dyzartria. W terapii mowy ważną rolę odgrywają ćwiczenia oddechowe. Do prawidłowej fonacji najlepszy tor oddechowy to tor żebrowo- brzuszny. Biorą w nim udział wszystkie mięśnie oddechowe. Stanowi on najlepszy sposób oddychania.

fot. ojoimages

Właściwa terapia logopedyczna ma na celu przywrócenie wyraźnego mówienia, zmianę oddychania, siły głosu, akcentu i wyrazistości wypowiedzi. Po ćwiczeniach rozluźniających (możemy zastosować relaksację) i oddechowych należy przystąpić do ćwiczeń mięśni twarzy, języka i warg. Wykonywane są tu ćwiczenia rozluźniające i poprawiające pracę mięśni mimicznych.

Sztywność mięśni w chorobie Parkinsona powoduje również, że fonacja nie jest prawidłowa. Pogorszona jest jakość głosu, dlatego kolejna seria ćwiczeń logopedycznych ma na celu koordynację fonacji z oddechem, określenie odpowiedniego natężenia głosu, ustabilizowanie głosu na odpowiednim poziomie i osiągnięcie odpowiedniej prozodii i akcentu.

Ćwiczenia te prowadzone są w 3 etapach:

1. Inicjacji głosu.
2. Zatrzymania dźwięku.
3. Projekcji i kontroli głośności.

Kolejnym etapem jest wykonanie ćwiczeń poprawiających artykulację. Kiedy pacjent ma problemy z artykułowaniem głosek, stosuje się najpierw ćwiczenia usprawniające narządy mowy , a dopiero potem ćwiczenia na artykulację. Gdy pacjent wykazuje problemy z artykulacją w mowie spontanicznej, wtedy stosujemy terapię kontroli tempa wypowiedzi. W chorobie Parkinsona równie często pojawia się mowa monotonna. W celu polepszenia czytelności wypowiedzi stosujemy ćwiczenia na melodyjność wypowiedzi.