Reklama:

Katecholaminy: czym są i jakie są ich funkcje?

Ten tekst przeczytasz w 5 min.

Katecholaminy: czym są i jakie są ich funkcje?

panthermedia

Notatki lekarskie

Katecholaminy – którymi są adrenalina, noradrenalina oraz dopamina – są związkami, które pełnią wiele ważnych funkcji w ludzkim organizmie. Działają one jako neuroprzekaźniki, ale również i jako hormony. Jakie dokładnie są funkcje poszczególnych katecholamin i co może dziać się wtedy, gdy w organizmie którychś z nich jest za mało lub zbyt dużo?

Reklama:

Katecholaminy – noradrenalina, dopamina oraz adrenalina – są pochodnymi jednego aminokwasu, tyrozyny. Związki tego rodzaju produkowane są w obrębie mózgowia, komórek nerwowych rozsianych po całym organizmie, a także w nadnerczach. Powszechnie znane one są z tego, że odgrywają dużą rolę w przypadku zadziałania na organizm różnych stresorów, trzeba tutaj jednak z całą mocą podkreślić to, że katecholaminy są zaangażowane nie tylko w reakcje walki i ucieczki.

Funkcje katecholamin

Rola katecholamin ogólnie jest dwojaka – związki te działają bowiem zarówno jako neuroprzekaźniki w układzie nerwowym, ale i jako hormony. Najbardziej znana z katecholamin – adrenalina (nazywana również epinefryną) odpowiedzialna jest przede wszystkim za reakcje walki i ucieczki. Substancja ta wydzielana jest głównie w związku z zadziałaniem na organizm jakiegoś stresora (może to być silny stres, ale i innego rodzaju doznania, np. bardzo duży hałas) i odpowiada ona m.in. za zwiększenie napływu krwi do komórek mięśniowych, serca czy struktur należących do układu oddechowego.

Noradrenalina (norepinefryna) jest z kolei katecholaminą, która pomaga organizmowi reagować na stres. Pod jej wpływem dochodzi do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, a także do przyspieszenia czynności serca. Oprócz tego noradrenalina ma również wpływ na ludzki nastrój oraz na zdolność do koncentracji uwagi.

Trzecia z wymienionych wcześniej katecholamin – dopamina – działa z kolei przede wszystkim jako neurotransmiter. Wpływa ona zarówno na przebieg wykonywanych przez nas różnych ruchów, jak i na odczuwane przez ludzi emocje. Oprócz tego dopamina związana jest także z procesami zapamiętywania oraz z mózgowym układem nagrody.

Skutki nieprawidłowych poziomów adrenaliny w organizmie

Katecholaminy działają prawidłowo wtedy, gdy w organizmie krążą odpowiednie do sytuacji ich ilości – różne problemy pojawiać się mogą zarówno wtedy, gdy jest ich za dużo, jak i wtedy, gdy jest ich za mało. W przypadku adrenaliny najczęściej dochodzi do stanu, w którym w ciele człowieka znajdują się zbyt duże jej ilości – w takiej sytuacji pojawiać się mogą takie dolegliwości, jak m.in. niepokój, kołatania serca, drżenie rąk czy znaczne wzmożenie potliwości. Z nadmiarem adrenaliny związane mogą być także bladość skóry twarzy, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi oraz bóle głowy.

Rzadszy od nadmiaru adrenaliny jest niedobór tej katecholaminy. Problem jest jednak również poważny, ponieważ w jego przypadku organizm może nie być w stanie reagować na różne działające na niego stresory.

Skutki nieprawidłowych poziomów noradrenaliny w organizmie

Odczuwalne dla pacjentów mogą być również zaburzenia ilości noradrenaliny w organizmie. W przypadku nadmiaru tej katecholaminy występować mogą takie dolegliwości, jak m.in. napady lęku, pobudzenie psychoruchowe, drżenie rąk czy wzmożona potliwość. Pojawiać się mogą również i inne objawy, takie jak podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia rytmu serca czy silne bóle głowy.

Niedostateczna produkcja noradrenaliny również może negatywnie wpływać na funkcjonowanie pacjenta – w przypadku takiego problemu człowiek może skarżyć się na poczucie znacznego osłabienia, występować mogą trudności z koncentracją uwagi, a także tendencja do nagłych spadków ciśnienia tętniczego krwi. Niedobory noradrenaliny kojarzone są również z zaburzeniami depresyjnymi oraz z ADHD.

Lekarz, komputer, fot. panthermedia

Skutki nieprawidłowych poziomów dopaminy w organizmie

W przypadku dopaminy różne dolegliwości pojawiać się mogą u pacjentów przede wszystkim wtedy, gdy w organizmie dochodzi do nadmiernego zwiększenia jej ilości. Wśród problemów, które mogą wtedy wystąpić, wymienić należy m.in. wzmożenie produkcji śliny, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, niepokój psychoruchowy oraz zaburzenia snu (zwykle w postaci bezsenności). Nadmiar dopaminy bywa również uznawany za czynnik powiązany z występowaniem schizofrenii czy zaburzeń depresyjnych.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Inne tematy

Lęk uogólniony-książka
Cześć, Czy ktoś z Was poleciłby książkę pomocna przy zespole lęku uogólnionego? Krótko mówiąc póki co mam dość terapii a Nieustannie towarzyszy mi lęk niepokój najbardziej o to, że coś się stanie ...
Syn ma problem z akceptacja porazki
moj syn z Zespolem Aspargera nie akceptuje przegranej w porcie, grach plasnszowych itp
Jak zniwelowac stimowanie
Moj nastoletni syn ma Zespol Asparger. Kiedy w szkole ycpodczas przerwy patrzy jak koledzy graja na telefonie cieszac sie *** rekami i zaciska je Czy mozna to ograniczyc
Ból głowy seks
Cześć , Objawy zaczęły się około 3 tygodnie temu. Nagle czy orgazmie dostałam strasznego bólu głowy. Przeszedł po jakiś 40 min. Przy następnych stosunkach ból głowy również był ale mniejszy aż do wc...
usg biodra kraków
Dzień dobry, zwracam się do Was z prośbą o pomoc w znalezieniu gabinetu medycznego, który oferuje [url=https://ultragen.pl/badanie-stawu-biodrowego]usg biodra kraków[/url]. Mam pewne dolegliwości zwi...
gość
Ból głowy, opada lewy kącik ust i niedowład prawostronny ręka i noga
Dzień dobry, Mam na imię Piotr od kilku lat z żoną walczymy z bólami głowy. Pisze z gorąca prośba ponieważ siedzę w poczekalni na sor już nie możemy u nikogo znaleźć pomocy ostatnio żoną była...
Reklama:
Reklama: