Metformina jest lekiem, który odgrywa nieocenioną rolę w farmakoterapii cukrzycy typu II. Dzięki stosowaniu tego leku możliwe bywa chociażby unormowanie poziomu glikemii. Podobnie jak i inne leki, również i metformina może wywierać pewne skutki uboczne, którymi w przypadku tego leku najczęściej są nudności, wzdęcia czy bóle brzucha. Okazuje się jednak, że terapia tym lekiem może prowadzić również i do innych, zdecydowanie poważniejszych problemów.

Stosowanie metforminy zwiększa zagrożenie chorobami neurodegeneracyjnymi?

O potencjalnym powiązaniu zażywania metforminy ze zwiększonym ryzykiem chorób neurodegeneracyjnych poinformowano na początku 2017 roku podczas międzynarodowej konferencji dotyczącej choroby Parkinsona i choroby Alzheimera (International Conference on Alzheimer’s and Parkinson’s Diseases), która odbywała się w Wiedniu. W badaniu, o którego wynikach poinformowano podczas wydarzenia, oceniano ponad 9 tysięcy pacjentów z cukrzycą typu II.

Autorzy badań oceniali to, jakie było ryzyko chorób neurodegeneracyjnych w przypadku osób zażywających metforminę oraz w przypadku tych pacjentów, którzy nie stosowali tego leku. Okazało się, że zarówno w odniesieniu do ryzyka choroba Parkinsona, jak i do choroby Alzheimera, chorzy na cukrzycę typu II, zażywający metforminę, cechowali się ponad dwukrotnie wyższym ryzykiem zachorowania na wymienione wyżej jednostki. Oprócz tego uczeni zauważyli zależność pomiędzy czasem zażywania leku a wzrostem ryzyka zachorowania na schorzenia neurodegeneracyjne – im dłużej zażywana była metformina, tym ryzyko było większe.

Czy przedstawione informacje powinny skłonić pacjentów do natychmiastowego zaprzestania przyjmowania metforminy? Zdecydowanie nie. Otóż na razie uzyskane wyniki stanowią raczej ciekawostkę niż potwierdzony naukowo fakt. Obecnie nie wiadomo, w jakim mechanizmie metformina miałaby nasilać zagrożenie rozwojem chorób neurologicznych. Wymagane jest również przeprowadzenie znacznie szerszych badań, m.in. nad tym, czy i inne leki przeciwcukrzycowe (jak chociażby insulina) również mogą zwiększać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych. Wspomnieć trzeba również o tym, że nawet jeżeli metformina rzeczywiście może negatywnie wpływać na mózgowie, to prawdopodobnie zwiększa ona ryzyko schorzeń neurodegeneracyjnych, a nie bezpośrednio do nich prowadzi.
Nawet jeżeli zostałoby potwierdzone, że lek rzeczywiście związany jest z opisywanym zagrożeniem, to i tak może się okazać, że korzyści z jego stosowania (związane np. z pozytywnym wpływem na układ sercowo-naczyniowym) przewyższają wszelkie ewentualne ryzyko.