Agnozja (ang. agnosia) definiowana jest jako całkowity bądź częściowy brak zdolności do rozpoznawania przez człowieka różnych bodźców oraz obiektów z otoczenia przy czym bardzo często występują także zaburzenia czuciowe. Wyróżniamy dwa rodzaje agnozji: asocjacyjną oraz apercepcyjną. Przyczyną owego zaburzenia jest najczęściej uszkodzenie płatów ciemieniowych.
Objawy i przebieg agnozji
Z główną przyczynę agnozji uważa się uszkodzenie struktur korowych mózgu w obszarze płatów ciemieniowych mózgu. Przyczyn tego uszkodzenia jest wiele od różnych chorób po guzy mózgu, udar mózgu (niedokrwienny, krwotoczny), szkodliwe czynniki i substancje i itp. Obecnie trwają dalsze badania nad rolą ciała modzelowatego w powstaniu i przebiegu agnozji.
Osoba dotknięta tym schorzeniem prezentuje:
- zaburzenia czuciowe,
- całkowity lub częściowy brak zdolności rozpoznawania,
- rozróżniania i identyfikowania obiektów (znanych a także obcych) oraz bodźców.
Wśród objawów charakterystycznych dla agnozji wyróżniamy także:
- całkowity bądź częściowy zdolności rozróżniania kształtów, kolorów,
- zaburzenia w rozpoznawaniu dźwięków,
- problemy z orientacją przestrzenną oraz w terenie i inne.
Wyróżniamy następujące postacie agnozji:
- Wzrokowa z pięcioma podtypami (barw, twarzy, ciała, przestrzenna, przedmiotów), która występuje najczęściej na skutek uszkodzenia prawej półkuli mózgu.
- Słuchowa, która polega na barku zdolności identyfikacji oraz powtórzenia różnych melodii, dźwięków itp.
- Czuciowa, w której osoba chora nie jest w stanie za pomocą dotyku niczego rozpoznać, opisać itp.
Leczenie agnozji
Rozpoznanie oraz leczenie agnozji
Diagnostyka agnozji składa się z zebrania dokładnego wywiadu lekarskiego, obserwacji chorego oraz konsultacji z jego rodziną i innymi specjalistami. Za wyjątkiem podstawowych badań neurologicznych, psychologicznych czy laboratoryjnych wykonywane są tomografia komputerowa, jądrowy rezonans magnetyczny czy przezczaszkowa ultrasonografia dopplerowska.
Leczenie agnozji polega na hamowaniu procesów neurodegeneracyjnych zachodzących w mózgu oraz licznych zajęciach i ćwiczeniach z chorym.
Wszelkie ćwiczenia dostosowane są do przyczyn wystąpienia agnozji np. guz mózgu czy udar niedokrwienny. Praca z osobą chorą wymaga spokoju, konsekwencji oraz opanowania.