Nerwica zaliczana jest do zaburzeń lękowych. Stanowi poważny problem z punktu widzenia lekarzy. Dotyka ona nie tylko kobiety, ale coraz częściej rozpoznawana jest u mężczyzn. Nerwica diagnozowana jest najczęściej u osób pomiędzy 25 a 45 rokiem życia. Diagnoza tej choroby wymaga dokładnej obserwacji pacjenta nie tylko pod względem jego psychiki ale także zwraca się szczególną uwagę na zachowania chorego. Co wiemy o nerwicy? Jakie zachowania mogą wskazywać na nerwicę?
Spis treści:
- Czym są zaburzenia nerwicowe?
- Rozwój irracjonalnego lęku
- Jakie zachowania pojawiają się u osób z zaburzeniami nerwicowymi?
- Diagnoza
Zaburzenia nerwicowe przez wielu lekarzy nazywane są tzw. „chorobą duszy”, niestety cierpi także ciało chorego. Nieleczona nerwica może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, które przekładają się na prawidłowe i sprawne funkcjonowanie pacjenta w życiu codziennym. Najnowsze badania naukowe pokazują, że nerwice coraz częściej dotykają osób w sile wieku (25-45 lat), co nie oznacza, że nie są diagnozowane u osób starszych czy dzieci.
Czym są zaburzenia nerwicowe?
Zaburzenia nerwicowe stanowią w chwili obecnej niejednorodną grupę schorzeń psychiatrycznych. W ostatnim czasie termin „nerwica” rozpatrywany jest szerzej jako „reakcja na silny stres, problemy emocjonalne czy zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi”. Wykazano, że około 15% chorych uczęszczających do poradni zdrowia psychicznego bądź będących pod opieką psychologa/ psychiatry ma zaburzenia nerwicowe. Charakteryzują je określone poglądy i zachowania. Na podstawie obserwacji specjalistów oraz przeprowadzonych dotychczas badań wiemy, że pojawiają się ona najczęściej u osób, które mają ze sobą konflikty wewnętrzne.
Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi nerwicy znajdują się:
- Codzienny pośpiech, natłok myśli tzw. „mętlik w głowie”.
- Zbyt duża ilość obowiązków domowych, zawodowych, rodzinnych, które w konsekwencji prowadzą do silnego napięcia, dezorientacji oraz lęku.
- Silny, długotrwały stre.
- Przemęczenie w tym problemy z zasypianiem, ciągłe budzenie się w nocy.
- Urazy psychiczne.
- Silne przeżycia emocjonalne.
- Problemy rodzinne, kłótnie rodzinne, z partnerem, z bliskimi.
- Problemy zdrowotne.
Rozwój irracjonalnego lęku
W momencie gdy zbyt dużo w naszym życiu się dzieje, przestajemy sobie radzić z codziennymi obowiązkami wszystko zaczyna nas denerwować a następnie stresować. Taki stan prowadzi do rozwoju irracjonalnego lęku, które nie tylko powoduje dyskomfort ale także prowadzi do odebrania naszej niezależności.
Nerwice dzielone są na:
- Zaburzenia obsesyjno- kompulsywne tj. gdy u pacjenta pojawiają się natrętne myśli a następnie zachowania. Początkowo pojawia się myśl bądź wyobrażenie, a następnie konieczne staje się wykonanie określonej czynności w celu złagodzenia narastającego lęku.
- Fobie, to sytuacje, przedmioty czy ludzie wywołują u nas całkowicie nieuzasadniony lęk.
- Hipochondrie gdy nagle zaczynamy w sposób przesadny dbać o własne zdrowie. Zdarza się tak, że pacjent wmawia sobie różnego rodzaju problemy zdrowotne i choroby. Zaczyna uczęszczać do lekarzy i robić sobie duże ilości badań.
- Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną.
Pacjenci z zaburzeniami nerwicowym w większości przypadków zdają sobie sprawę z tego, że lęk, który się nagle pojawił jest całkowicie bezzasadny. Niestety nie są oni w stanie nad nim zapanować. Ponieważ nerwica, jest jednostką chorobową wymaga ona leczenia. Nie leczona prowadzi do silnego pogłębiania i poważnych problemów. Ni można jej mylić z urojeniami, przejściowym stresem czy lękiem. Nie jest to także zwykłe napięcie, przeciążenie psychofizyczne czy niepokój. Wiele osób chorych, nie zdaje sobie sprawy z tego, że cierpi na nerwicę, przez co mają problemy nie tylko ze swoim zdrowiem fizycznym ale także psychicznym.
Jakie zachowania pojawiają się u osób z zaburzeniami nerwicowymi?
Każdy pacjent dotknięty nerwicą, prezentuje własny zakres zachowań i poglądów. Niektóre są jednak wspólne. Wśród zachowań, które najczęściej pojawiają się u osób z zaburzeniami nerwicowymi najczęściej wymienianymi są:
- uczucie dławienia w gardle, rosnącego napięcia,
- przyspieszone bicie serca, odczucie jakby serce „miało wyskoczyć z klatki piersiowej”,
- ściskanie w klatce piersiowej,
- tachykardia,
- zaburzenia koncentracji,
- problemy z zapamiętywaniem oraz pamięcią,
- depersonalizacja,
- niepokój, odczuwany nawet w sytuacji gdy nie dzieje się nic złego,
- drażliwość (w większości przypadków całkowicie nieuzasadniona),
- nadpobudliwość,
- problemy z zebraniem myśli,
- koszmary,
- zaburzenia dysocjacyjne,
- ogólny lęk, odczuwany nawet w sytuacji gdy nic nam nie zagraża.
Innymi symptomami fizycznymi odczuwanymi prze pacjentów z nerwicą są między innymi:
- bóle głowy, zawroty głowy, uczucie ciężkości w okolicy skroniowej,
- nadciśnienie,
- problemy ze skórą (suchość, swędzenie),
- suchość w ustach,
- impotencja,
- nadmierne pocenie się,
- różnego rodzaju tiki nerwowe,
- mdłości oraz nudności,
- problem ze znalezieniem sobie miejsca.
Wszystkie wyżej wymienione objawy oraz inne im towarzyszące wynikają z lęku. Jest to negatywny stan emocjonalny, który pojawia się na skutek pochodzącego z wewnątrz organizmu bądź z zewnątrz niebezpieczeństwa. Jest to jednak proces wewnętrzny, który całkowicie nie jest związany z bezpośrednim niebezpieczeństwem bądź bólem. Można by powiedzieć, że lęk jest strachem przed nierealnym zagrożeniem.
Diagnoza
Przed jednoznacznym postawieniem diagnozy, lekarz musi zawsze wykluczyć wszelkie zmiany organiczne. Być może wymienione powyżej zachowania są przyczyną rozwijającej się choroby. Psycholog musi współpracować z różnego rodzaju lekarzami od neurologów, po internistów, kardiologów czy nefrologów.
Zdarza się tak, że niektóre dolegliwości np. wrzody żołądka nie są wynikiem nerwicy, a nieprawidłowo pracującego żołądka oraz jelit. Nie ulega wątpliwości, że nieleczona nerwica może prowadzić do poważnych problemów natury psychicznej ale także do dysfunkcji wielu narządów.
Mowa tutaj zwłaszcza o sercu, żołądku, wątrobie czy płucach. Większość pacjentów za wyjątkiem psychoterapii (indywidualna bądź grupowa) musi zażywać środki farmakologiczne. Leki nie są jednak wskazane gdyż „tłumią” lęki i ból a nie prowadzą do rozwiązania problemu. Kluczową kwestią jest rozstrzygnięcie co jest bezpośrednią przyczyną problemu i próba rozwiązania go. Nie można tutaj mówić o wyzdrowieniu pacjenta lecz o jego lepszym i sprawniejszym funkcjonowaniu.
Wychodzenie z zaburzeń nerwicowych jest procesem bardzo żmudnym i długotrwałym. Wymaga regularnej, świadomej pracy nad samym sobą. Bardzo ważną kwestią jest pomoc ze strony rodziny oraz najbliższych.
