Dysocjacja stanowi jeden z mechanizmów obronnych. Polega ona na nieświadomym generowaniu dolegliwości fizycznych, utracie kontroli, przejściowej zmianie osobowości w celu uzasadnienia niepodejmowania działań lub odwrócenie uwagi od niepożądanych myśli lub uczuć.
Zazwyczaj schorzenia dysocjacyjne związane są z ciężkimi przeżyciami, konfliktami wewnętrznymi, sytuacjami „bez wyjścia” bądź traumą. Początek zaburzeń może być nagły lub stopniowy. Często objawy ustępują z czasem, szczególnie jeśli choroba miała związek z wydarzeniem traumatycznym. Możliwy jest jednak przebieg przewlekły, szczególnie jeśli problem powodujący pozostaje nierozwiązany.
Zaburzenia dysocjacyjne ruchu to utrata lub utrudnienie wykonywania ruchów dowolnych, niedowład oraz porażenie. Chory może bezwiednie wykonywać ruchy. Pojawiają się również skurcze mięśni twarzy. Zdarzają się również zaburzenia koordynacji ruchów, astazja i abazja oraz zaburzenia związane z aparatem mowy. Nasilenie zaburzeń jest zmienne i zależy od stanu emocjonalnego pacjenta i liczby obserwatorów.
W przypadku kiedy zaburzenia są wyraźnie inne niż w przypadku określonych schorzeń neurologicznych, pojawiają się w związku z sytuacją stresową a nasilenie objawów jest zmienne, diagnostyka nie stanowi problemu. Często zdarza się jednak, że dysocjacyjne objawy ruchowe są identyczne jak symptomy zaburzeń neurologicznych. Zwykle konieczna jest konsultacja neurologiczna pacjenta oraz przeprowadzenie dodatkowych badań, które wykluczą inne schorzenia.
fot. pantherstock
Zaburzenia mogą doprowadzić do problemów z kontaktem z otoczeniem oraz funkcjonowaniem w społeczeństwie oraz pracy. Zauważono, że kobiety częściej chorują na schorzenia dysocjacyjne. W leczeniu najczęściej stosuje się psychoterapię. Często zaburzenia występują wraz z depresją, zespołem stresu pourazowego, osobowością typu borderline, uzależnieniem od środków psychoaktywnych, zaburzeniami odżywiania oraz zachowaniami autoagresywnymi.
