Choroba Alzheimera należy do tzw. otępień pierwotnie zwyrodnieniowych mózgu. Jest to schorzenie postępujące, którego nie można zatrzymać. W mózgu osób chorych znajdują się obecne pozakomórkowo blaszki starcze (z obecnymi złogami peptydu Aβ oraz zwyrodnienia neurofibrylarne Alzheimera).
Do dziś w Polsce panuje przekonanie, iż przyczyną choroby Alzheimera jest miażdżyca naczyń mózgowych. Wykazano, iż otępienie naczyniopochodne stanowi około 20% przypadków, w stosunku do około 40% przypadków choroby Alzheimera a w około 25 % oba te przypadki występują razem. Całą resztę stanowią inne choroby neurorozwojowe w których należy wymienić otępienie z ciałami Lewy’ego oraz otępienie czołowo-skroniowe.
Wiek zaliczany jest do czynników, które zaliczane są do czynników ryzyka. Zwraca się także uwagę na płeć, choć nie wiadomo, czy może ona być tym czynnikiem. Wiadomo natomiast, iż częściej chorują kobiety aniżeli mężczyźni. W Polsce około 400 000 osób po 65 roku życia wykazuje cechy otępienia przy czym choruje na nie około 21 milionów ludzi.
Choroba Alzheimera została opisana przez Aloisa Alzheimera. W chwili obecnej wyróżniamy dwie postacie choroby a mianowicie rodzinną (dziedziczona w sposób autosomalnie dominujący) oraz sporadyczną, które to mogą być wczesne bądź późne.
Pojawienie się choroby Alzheimera jest silnie związane z wiekiem i wraz z nim wzrasta. Początkowo choroba może nie dawać widocznych, silnych objawów z czasem jednak prowadzi do całkowitej zależności osoby chorej od opiekuna bądź członka rodziny. Zdarzają się przypadki, iż sam początek choroby może być bardzo gwałtowny z widocznymi jeszcze bardziej nasilającymi się objawami. Jest to jednak kwestia bardzo indywidualna.
Osoba dotknięta chorobą Alzheimera ma problemy z pamięcią, rozumieniem wypowiadanych do niej słów, zapamiętywaniem nawet najprostszych i przed chwilą zasłyszanych informacji, wyciąganiem wniosków, kojarzeniem, odnalezieniem się z sytuacji, komunikowaniem się i inne. Początkowo upośledzenie funkcji intelektualnych pozwala jej na samodzielne funkcjonowanie z czasem jej stan ulega pogorszeniu i nie jest w stanie funkcjonować sama.
Nigdy nie należy bagatelizować już pierwszych zmian w zachowaniu bliskiej nam osoby a zwłaszcza sytuacji, w której ulegają one nasileniu.
Koniecznie należy udać się na konsultację do lekarza prowadzącego, który po przeprowadzeniu niezbędnych badań podejmie stosowne decyzje. Nie ma możliwości aby zapobiec proces starzenia charakterystyczny dla choroby Alzheimera ale można podjąć próby by go spowolnić. Istnieje wiele czynników ryzyka wystąpienia owej choroby ale także znane są dziś czynniki obniżające to ryzyko.