Nowoczesne technologie pojawiają się w coraz większym zakresie w naszym codziennym życiu i z chęcią są przez nas wykorzystywane. Istotne jest to, że również medycyna sięga po nowinki techniczne, dzięki czemu proces diagnozy czy leczenia staje się dużo szybszy i bardziej efektywny. Dzięki zastosowaniu robotów rehabilitacyjnych, terapeuci mogą podnieść efektywność swojej pracy, poprzez zintensyfikowanie oddziaływań rehabilitacyjnych.
Rehabilitacja, rozumiana jako: działania umożliwiające osobie niepełnosprawnej osiągnięcie optymalnego intelektualnego, fizycznego i społecznego poziomu funkcjonowania oraz korzystanie ze sprzętu technicznego w celu osiągnięcia owego poziomu [1], stanowi jeden z 3 głównych celów Światowego Programu Działań Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych, opracowanego przez ONZ w 1982 roku. Rehabilitacja, tuż obok prewencji i wyrównywania szans, stała się znaczącym elementem postępowania w toku pracy z osobami niepełnosprawnymi. Zgodnie z definicją zdrowia WHO, zdrowie stanowi pewien ogólny dobrobyt fizyczny, umysłowych i społeczny, a nie jedynie brak choroby [1]. Stąd też utrata zdrowia (pojawienie się choroby lub urazu) może spowodować obniżenie sprawności i funkcjonowania człowieka w wielu zakresach, w tym z sferze fizycznej [1].
Rehabilitacja a nowoczesne technologie
Wykorzystanie nowoczesnych technologii w procesie rehabilitacji (w tym głównie rehabilitacji fizycznej), doprowadziło do pewnego rodzaju zautomatyzowania neurorehabilitacji. Tym samym, efektem pracy specjalistów stały się roboty rehabilitacyjne, w tym polski robot neurorehabiliatycyjny, który wykorzystywany jest w procesie terapii i rehabilitacji osób po udarach, w 20 krajach na świecie. Działanie robota jest oparte na wykorzystaniu elektromiografii podczas treningu kory czuciowo-ruchowej, co skutecznie wspomaga proces powstawania nowych połączeń nerwowych. Zadaniem robota rehabilitacyjnego jest w tym przypadku wyłapanie i przechwycenie sygnału napięcia mięśniowego, za pomocą elektrod EMG oraz pomoc przy procesie usprawniania tego sygnału. Podstawą szybkiego powrotu do zdrowia, jest bowiem trening- wielokrotność i intensywność powtórzeń ma największy wpływ na tworzenie się nowych połączeń nerwowych, a tym samym na szybszy powrót do sprawności i zdrowia. Aktywny udział pacjenta w tym procesie jest bardzo istotny, a z pomocą nowoczesnych technologii, zwiększa się neurplastyczność mózgu [2].
Zastosowanie robota
Wykorzystanie robota rehabilitacyjnego jest zasadne w sytuacji, kiedy u chorego zdiagnozowany jest niedowład neurologiczny, stan po udarze mózgu, urazie rdzenia kręgowego czy choroba neurodegeneracyjna, ale także w sytuacji rehabilitacji kończyny po zakończonym leczeniu ortopedycznym. Głównym celem takiej rehabilitacji jest zintensyfikowanie i poprawa funkcjonalności - zwiększenie siły mięśniowej, poprawa ruchomości czy koordynacji ruchowej. Co więcej, tego typu rehabilitacja pozwala również na prowadzenie tzw. rehabilitacji biernej, stąd też może zostać zastosowana u pacjentów leżących, w pierwszej fazie postępowania terapeutycznego- usprawniającego [2].
Rola terapeuty
Nie należy jednak zapominać o terapeucie, którego rola jest kluczowa w całym procesie - to terapeuta „wydaje polecenie”- robot je wykonuje, usprawniając tym samym cały proces terapii. Niemniej bardzo istotne jest doświadczenia oraz wiedza osoby, która ma w rękach narzędzie, jakim jest robot rehabilitacyjny [2].