Podstawowym elementem diagnostycznym zarówno wśród niemowląt jak i dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym jest codzienna obserwacja rodziców.
Wszelakie wątpliwości zawsze powinno być konsultowane z lekarzem pediatrą, a w następnej kolejności z neurologiem dziecięcym.
Podstawowe badanie dzieci do pierwszego roku życia obejmuje ocenę neurorozwojową w czterech sferach:
- lokomocji i kontroli postawy
- koordynacji wzrokowo-ruchowej
- kontaktów społecznych
- mowy
Odruchy charakterystyczne dla tego okresu życia to odruchy szukania i ssania.
Dodatkowo w najwcześniejszym etapie rozwojowym ocenia się:
- odruch oczno-powiekowy, czyli reakcja źrenic i zaciśnięcie powiek na skutek zadziałania silnym światłem
- odruch uszno - powiekowy, czyli zaciśnięcie powiek przy silnym bodźcu dźwiękowym
- odruchy chwytne kończyn górnych, czyli zaciśnięcie palców, przywiedzenie kciuka po uciśnięciu palcem dłoni
- pełzanie i odruch kroczenia
Badanie dziecka starszego nie odbiega znacząco od schematu typowego badania neurologicznego, ale powinno być także powiązane z jednoczesną oceną neurorozwojową.