Stres towarzyszy nam niemal codziennie - stał się nieodzownym elementem współczesnego życia. Ciągłe dążenie do perfekcji, jakie wyznaczają współczesne trendy, wyścig szczurów - wszystko to powoduje, że coraz częściej chorujemy na przypadłości natury neurologicznej. Jednym ze schorzeń, nazywanych „chorobą zestresowanych i pracowników korporacji”, jest tężyczka. Przypadłość podstępna, przez długi okres niedająca się zdiagnozować.
Spis treści:
Choroba dotyka głównie te osoby, które są podatne na stres, a niestety na niego narażone - chcące za wszelką cenę osiągnąć sukces zawodowy. Ponadto spożywające nadmierne ilości kawy. Do grona „zagrożonych” chorobą należą także osoby uprawiające czynny sport (duży wysiłek fizyczny).
Czym jest tężyczka?
Schorzenie jest z pogranicza neurologii, psychiatrii a także psychologii. Nie daje jednoznacznych objawów, dlatego jest określane mianem choroby podstępnej.
Jednostkę chorobową, jaką jest tężyczka, charakteryzuje występowanie wzmożonej pobudliwości nerwowo-mięśniowej. Do głównych objawów należą m.in.
- ból głowy,
- drętwienie kończyn,
- mrowienie kończyn,
- bezsenność,
- niepokój,
- zaburzenia koncentracji,
- stany lękowe,
- kurcze mięśni.
Ważne! Z objawami choroby zgłaszają się do lekarza przede wszystkim młode osoby, aktywne zawodowo.
Diagnoza i leczenie
Badaniem, które pozwala na wykrycie tężyczki jest elektromiografia (EMG) - pozwala ono na ocenę funkcji układu mięśniowego oraz obwodowego układu nerwowego.
Ważne! Poprzez badanie można zdiagnozować charakterystyczną dla tej przypadłości nadpobudliwość nerwowo-mięśniową.
W przypadku, gdy lekarz podejrzewa występowanie choroby, przeprowadza za pomocą elektromiografu tzw. „próbę tężyczkową” (ischemiczną) - umieszcza się elektrodę igłową w mięśniu usytuowanym między kciukiem a palcem wskazującym. Po czym na ramię badanego zakładana jest opaska uciskowa, wstrzymująca swobodny przepływ krwi.
Ważne! W trakcie przeprowadzanego badania może wystąpić mrowienie bądź też zanik czucia w ręce (trwa bardzo krótko). Po okresie 10 minut zdejmowana jest opaska a aparat rejestruje przez czas 5 minut, jak zachowują się mięśnie oraz nerwy w rejonie, który poddany został badaniu.
Schorzenie ma dwie postaci: jawną i utajoną
- Jawną - jest rzadziej spotykana, łatwa w zdiagnozowaniu (objawy znane, napady tężyczkowe łatwe w rozpoznaniu).
Ważne! Występują tzw. „napady tężyczkowe” – rozpoczynające się uczuciem mrowienia w opuszkach palców oraz w obszarze ust. Następnie pojawia się napięcie mięśni twarzy i przykurcz kości.
Do symptomów towarzyszących dochodzą często m.in. niepokój, uczucie lęku, hiperwentylacja.
Ważne! Czasem dochodzi do utraty świadomości i pojawiają się drgawki. Może ponadto dojść do skurczu mięśni głośni - co jest bardzo niebezpieczne.
Tężyczka, fot. panthermedia
Przy jawnej postaci tężyczki niezmiernie istotne są badania poziomu wapnia, które wykażą niedobór - ich wynik (poziom stężenia niższy niż 2,25 mmol/l).
Za pojawienie się tego typu przypadłości w głównej mierze odpowiedzialne są kłopoty hormonalne (m.in. choroby tarczycy). Ponadto schorzenia o podłożu autoimmunologicznym (m.in. cukrzyca, astma).
Ważne! Bardzo często dolegliwość mylona jest z nerwicą (objaw drętwienia w okolicy twarzy i kończyn).
Procedura leczenia odbywa się przede wszystkim na zasadzie dożylnego aplikowania wapnia oraz witaminy D3, która odpowiada za prawidłową przyswajalność wapnia w organizmie.
- Utajoną (spazmofilię) - charakterystyczne przy tej postaci tężyczki jest to, że wykrywa się ją przypadkiem. Objawy są utajone i trudne do zdiagnozowania. Głównie dlatego, że nie ma ani jednego patognomonicznego (znamiennego) objawu klinicznego, który wskazywałby na tę, a nie inną jednostkę chorobową.
Ważne! Za schorzenie tego typu odpowiedzialny jest zbyt mały poziom magnezu w tkankach. Jednakże zawartość magnezu we krwi jest prawidłowa.
Specjaliści nie wiedzą dokładnie dlaczego mechanizm absorbowania przez komórki pierwiastka, jakim jest magnez - jest nieprawidłowy. Najbardziej prawdopodobną przyczyną jest brak witaminy D3, biorącej udział nie tylko w przyswajaniu wapnia przez organizm, ale również w transportowaniu magnezu z krwi do tkanek.
Lista przykrych objawów, jakie daje utajona tężyczka jest długa m.in.
- drżenie mięśni,
- wzdęcia,
- bezsenność,
- kolki,
- zawroty głowy,
- stany lękowe.
Ważne! Wiele symptomów przypomina te charakterystyczne dla postaci jawnej tężyczki. Ponadto wyniki badań laboratoryjnych są z reguły prawidłowe.
Symptomy, które mogą sugerować występowanie utajonej postaci choroby, dzieli się na:
- centralne (m.in. nasilone napięcie nerwowe, napadowe zasłabnięcia, obniżenie nastroju),
- obwodowe (m.in. skurcze mięśni, drętwienia oraz mrowienia kończyn),
- wegetatywne (m.in. bóle w okolicy przedsercowej, kołatania serca, bóle opasujące w klatce piersiowej, jak i jamie brzusznej),
- neurologiczne (m.in. objaw Chwostka, czyli gwałtowne skurcze mięśni mimicznych twarzy, wygórowane odruchy ścięgniste),
- elektrofizjologiczne (w EEG widoczny obraz spontanicznych wyładowań wieloiglicowych).
Leczenie utajonej odmiany tężyczki polega na dostarczaniu organizmowi wapnia o wysokiej przyswajalności. Ponadto witaminy D3 oraz witaminy B6, która odpowiedzialna jest za powstrzymywanie wydalania z organizmu magnezu.
Ważne! Przy tężyczce utajonej nie leczy się tylko i wyłącznie przyczyn, które owe schorzenie wywołały (uzupełnienie niedoborów mineralnych oraz witaminowych). Bardzo istotne jest leczenie symptomów. Do odpowiedniego nasycenia tkanek magnezem dochodzi po około roku terapii.
Tężyczka, fot. shutterstock
Podejrzewając tężyczkę należy mieć na uwadze fakt, że istnieją schorzenia, które kwalifikują do pojawienia się tej jednostki chorobowej (m.in. astma oskrzelowa, cukrzyca, przypadłości tarczycy).
Ważne! Chorzy, u których na podstawie przeprowadzonego badania elektromiograficznego stwierdzono obecność symptomów nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej, powinni mieć przeprowadzone badania biochemiczne, które pozwolą określić rodzaj zaburzenia.
Co robić, aby nie chorować
Przede wszystkim powinno się unikać o ile to możliwe - sytuacji stresowych. Warto robić badania profilaktyczne na poziom wapnia, magnezu, jak i witaminy D.
Należy pamiętać również o prawidłowej diecie, bogatej w wapń (m.in. biały ser, jogurty, brokuły, rukola, szpinak, szprot wędzony, łosoś). Ponadto nie nadużywać picia kawy, która odpowiada za wypłukiwanie magnezu z organizmu. Jak i ograniczyć cukier (blokuje przyswajanie magnezu przez organizm).
W codziennej diecie można wspomagać się suplementami, jednak wpierw należy zasięgnąć opinii specjalisty.
