W przypadku upływu terminu przedawnienia ustaje możliwość realizacji roszczenia w drodze przymusu sądowego lub w inny przewidziany prawem sposób. Przed wdaniem się w spór warto zatem upewnić się, czy termin ten nie upłynął.
Roszczenia z tytułu umowy ubezpieczenia przedawniają się co do zasady z upływem trzech lat (art. 891 § 1 Kodeksu cywilnego). Należy jednak pamiętać, że w wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania (art. 891 § 3 Kodeksu cywilnego).
Wobec powyższego wziąć pod uwagę należy terminy przewidziane w art. 4421 Kodeksu cywilnego, a zatem zgodnie z § 1 roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
Ponadto w myśl § 2 jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku (ich definicja zawarta została w art. 7 § 2 i 3 Kodeksu karnego), roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
Terminy wskazane w § 1 nie dotyczą szkody na osobie, gdyż w razie jej wyrządzenia przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o niej i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (patrz § 3).
Z kolei w myśl § 4 roszczenie osoby małoletniej w chwili postania szkody przedawnia się z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletności.
Omawiany art. 4421 wprowadzony został do Kodeksu cywilnego na mocy ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy — Kodeks cywilny i zaczął obowiązywać od dnia 10 sierpnia 2007 roku. Przed tą datą obowiązywała mniej korzystna regulacja (patrz dawny art. 442 k.c.), jednakże do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie wspomnianej ustawy, a według ówczesnych przepisów w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych zastosowanie ma obecny art 4421 Kodeksu cywilnego.
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, należy go traktować jako dodatkową wiedzę na temat obowiązującego prawa. Wszelkie kwestie związane dochodzeniem roszczeń należy skonsultować z osobą zawodowo zajmującą się prawem. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji udzielonych w artykule.
