Każdą osobę z urazem głowy oraz rdzenia kręgowego należy traktować indywidualnie. Wszystkie ćwiczenia, zarówno te czynne i bierne powinny być początkowo wykonywane pod okiem wykwalifikowanego personelu, za zgodą lekarza. Nigdy nie należy wykonywać ich w innej kolejności bądź w większym czy mniejszym natężeniu niż zalecane. W sytuacji gdy osoba chora poczuje się gorzej trzeba ten stan zgłosić lekarzowi oraz rehabilitantowi.
Spis treści:
Rehabilitacja bierna
W przypadku pacjentów, którzy są nieprzytomni konieczna jest delikatna rehabilitacja bierna pod okiem rehabilitanta a także można skorzystać z pomocy masażysty. Ćwiczenia powinny być wykonywane codziennie, przez około 20- 30 minut przy czym nie można zmieniać pozycji pacjenta, szarpać go, próbować przesunąć itp. Konieczne są także zabiegi, które uchronią przed odleżynami, zmianami zapalnymi itp. Szczególnie należy pamiętać o zachowaniu higieny osoby leżącej (codzienne mysie, natłuszczanie skóry, czesanie, przebieranie) oraz czystości łóżka. W przypadku zabrudzenia pościeli oraz ubrania należy wszystko wymienić.
Prawidłowe ułożenie chorego
Kolejną bardzo ważną kwestią jest prawidłowe ułożenie chorego i zmiana jego pozycji, które zmniejszają możliwość powstawania przykurczów oraz różnego rodzaju zniekształceń i deformacji. Chorego należy układać zarówno na boku zdrowym jak i chorym po konsultacji z lekarzem prowadzący. Nie wolno wykonywać jakichkolwiek gwałtownych ruchów np. potrząsanie, upadki ciałem chorego.
Ćwiczenia kończyn górnych i dolnych
Konieczne są także ćwiczenia kończynami górnymi oraz dolnymi leżącego chorego bez względu na fakt czy jest przytomny czy nieprzytomny. U pacjentów leżących przytomnych wykonuje się takie same ćwiczenia jak u osób nieprzytomnych. Chory przytomny powinien próbować pomagać i współpracować z rehabilitantem bądź inna osobą. Bardzo ważną rolę odgrywa kontrola oddechu (regularne ćwiczenia oddechowe).
Pacjenci z zachowaną świadomością powinni być całkowicie zaangażowani w prowadzone ćwiczenia a co ważne konieczne jest by w nich czynnie uczestniczyli. Są one dostosowywane indywidualnie dla każdego chorego. Początkowo są to wszystkie zajęcia z pozycji leżącej, następnie siedzącej po czy przechodzimy do pionizacji osoby chorej. Bardzo ważna rolę odgrywa obserwacja pacjenta i rozpoczynanie od poruszania się po płaskiej powierzchni na krótkich dystansach. Można korzystać z różnych pomocy podporowych (laska, chodak, balkonik itp.). Z czasem chory zaczyna pokonywać dłuższe odcinki, nie boi się poruszać samodzielnie, utrzymuje równowagę i wiele innych. Należy tutaj włączyć samodzielne ubieranie się, dbanie o higienę osobistą, przygotowywanie posiłków.
fot. panthermedia
Kolejne etapy ćwiczeń przebiegają najczęściej w domu. Pamiętajmy by w pracy z osobą z urazem głowy bądź rdzenia kręgowego pracować spokojnie, być wyrozumiałym oraz przewidywalnym. Nigdy nie należy poganiać chorego. Konieczne są oczywiście konsultacje lekarskie oraz spotkania z wykwalifikowanym rehabilitantem.
