Nierzadko bywa, że nagła śmierć bliskiej osoby wywołuje negatywne następstwa nie tylko w sferze emocjonalnej pozostałych członków najbliższej rodziny, ale ma również wpływ na ich sytuację majątkową. Także inne związane ze zmarłym osoby mogą odczuć materialne skutki wynikające z jego śmierci. Powstaje zatem pytanie co można uczynić w takiej sytuacji?
Przepisy zawarte w art. 446 Kodeksu cywilnego przyznają szereg uprawnień mających na celu rekompensatę strat wynikającychj ze śmierci osoby najbliższej. Jak czytamy w § 1, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu poszkodowanego temu, kto je poniósł. Toteż zakres osób, które mogą domagać się ich zwrotu – w uzasadnionej wysokości – nie jest ograniczony.
Ponadto osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego.
Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego (patrz § 2).
Wspomniany wyżej obowiązek alimentacyjny określony został w art. 128 i art. 28 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z których wynika, że:
- obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo;
- oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli, przy czym zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Na postawie art. 446 § 3 i 4 Kodeksu cywilnego sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej oraz odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, należy go traktować jako dodatkową wiedzę na temat obowiązującego prawa. Wszelkie kwestie związane dochodzeniem roszczeń należy skonsultować z osobą zawodowo zajmującą się prawem. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji udzielonych w artykule.