W sytuacjach szkód wyrządzonych przez zwierzęta najczęściej zastosowanie mają przepisy zawarte w art. 431 Kodeksu cywilnego. W myśl § 1 powołanego artykułu do naprawienia szkody wyrządzonej przez zwierzę obowiązany jest ten kto je chowa lub się nim posługuje i to niezależnie od tego, czy było ono pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło.

Obowiązany do naprawienia szkody może uchylić się od tego obowiązku o ile udowodni, że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.

Wobec powyższwego poszkodowany nie jest zobligowany do przedstawiania dowodów winy obowiązanego, a jedynie powinien wykazać związek przyczynowy między zachowaniem zwierzęcia, a powstaniem szkody.

W przypadku kiedy osoba która zwierzę chowa lub się nim posługuje nie jest odpowiedzialna według powyższego przepisu, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i posiadacza zwierzęcia wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego (art. 431 § 2 k.c.).

Na marginesie warto róznież zauważyć, iż w myśl art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie, dzierżawca  lub  zarządca  obwodu  łowieckiego  obowiązany  jest  do  wynagradzania szkód wyrządzonych:

1) w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny;

2) przy wykonywaniu polowania.

Ponadto zgodnie z art. 50 ust. 1 powołanej ustawy, Skarb Państwa odpowiada za szkody, o których mowa w art. 46 ust. 1, wyrządzone przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną. Z kolei art. 50 ust. 1b wskazuje, iż Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 1, na obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich.

Wobec powyższego należy mieć na uwadze również treść art. 48 Prawa łowieckiego, zgodnie z którym odszkodowanie nie przysługuje:

1) osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa jako deputaty rolne na gruntach leśnych;

2) posiadaczom uszkodzonych upraw lub płodów rolnych, którzy nie dokonali ich sprzętu w terminie 14 dni od dnia zakończenia okresu zbioru tego gatunku roślin w danym regionie, określonego przez sejmik województwa w drodze uchwały;

3) posiadaczom uszkodzonych upraw lub plonów rolnych, którzy nie wyrazili zgody  na  budowę  przez  dzierżawcę  lub  zarządcę  obwodu  łowieckiego urządzeń lub wykonywanie zabiegów zapobiegających szkodom;

4) za szkody nieprzekraczające wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na 1 hektar uprawy;

5) za szkody powstałe w płodach złożonych w sterty, stogi i kopce, w bezpośrednim sąsiedztwie lasu;

6)  za  szkody  w  uprawach  rolnych  założonych  z  rażącym  naruszeniem  zasad agrotechnicznych.

 

Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, należy go traktować jako dodatkową wiedzę na temat obowiązującego prawa. Wszelkie kwestie związane dochodzeniem roszczeń należy skonsultować z osobą zawodowo zajmującą się prawem. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji udzielonych w artykule.