Wszystkie czynności ruchowe wykonywane każdego dnia zależą od prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego i obwodowego neuronu ruchowego, układu pozapiramidowego, móżdżku, tworu siatkowatego, płata czołowego oraz narządu ruchu. Uszkodzenie któregokolwiek elementu tworzącego ten skomplikowany układ powoduje zaburzenie, które może występować pod postacią różnorakich objawów.
- Niedowład – ograniczenie zakresu ruchu lub zmniejszenie siły mięśni – może być spowodowany uszkodzeniem zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego neuronu ruchowego.
- Ruchy mimowolne – niemożliwe do opanowania i zupełnie niezależne od woli, świadczące o uszkodzeniu układu pozapiramidowego; wyróżnić można różne rodzaje ruchów mimowolnych: pląsawicze, dystoniczne, atetotyczne, torsyjne, baliczne oraz tiki.
- Drżenia – ich przyczyną może być dysfunkcja układu pozapiramidowego, jak również narządów wewnętrznych i gruczołów wydzielania wewnętrznego. Możemy wyróżnić drżenia:
- spoczynkowe – zanikają w czasie ruchu, ich najczęstszą przyczyną jest choroba Parkinsona,
- postawne – pojawiają się jedynie przy określonej pozycji ciała; mogą świadczyć o nadczynności tarczycy,
- zamiarowe – pojawiają się przy zbliżaniu kończyny do celu; najczęściej spowodowane dysfunkcją móżdżku lub stwardnieniem rozsianym,
- kinetyczne – utrzymują się przez cały czas trwania ruchu; występują najczęściej podczas zatrucia lekami,
- trzepotanie – dotyczy głównie rąk i dłoni; może świadczyć o chorobie Wilsona, encefalopatii wątrobowej czy mocznicy.
- Drgawki – nagłe skurcze mięśni spowodowane nieprawidłowymi wyładowaniami neuronów; najczęściej towarzyszą padaczce.
- Mioklonie – szybkie, krótkotrwałe skurcze części lub całego mięśnia bądź ich grupy; mogą występować w stanie fizjologicznym, np. podczas snu.
- Kurcze mięśni – długotrwałe, nagłe i bolesne skurcze mięśni; niekiedy pojawiają się po intensywnym wysiłku fizycznym, w czasie ciąży lub przy niedoborach witaminowych i zaburzeniach elektrolitowych.
- Ataksja – trudność w płynnym i dokładnym wykonaniu ruchu bez towarzyszącego niedowładu; świadczy o uszkodzeniu móżdżku.
- Bezruch i spowolnienie ruchowe – znaczne zubożenie czynności ruchowej; bardzo uboga mimika twarzy, brak gestykulacji czy fizjologicznych współruchów, powolny chód i bardzo drobne pismo; najczęściej towarzyszy chorobie Parkinsona
- gg – uczucie przewlekłego zmęczenia oraz braku sił do wykonania czynności dnia codziennego niewymagających wysiłku fizycznego; bywa jednym z pierwszych objawów choroby Parkinsona.
W przypadku pojawienia się któregoś z powyższych objawów warto wybrać się do specjalisty neurologa, by wykluczyć możliwy, toczący się proces chorobowy w obrębie układu nerwowego.