Półpasiec to choroba wirusowa wywołana na skutek reaktywacji wirusa ospy wietrznej VZV (varicella zoster virus). Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko zakażenia. Dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu choroby są osłabiona odporność czy inne zakażenia, wpływające na układ immunologiczny. Jednym z najczęściej występujących powikłań jest tzw. nerwoból półpaścowy, który może utrzymywać się kilka miesięcy po ustąpieniu wysypki. 

Pierwotne zakażenie wirusem ospy wietrznej powoduje, że wirus pozostaje w zwojach czuciowych nerwów czaszkowych oraz zwojach korzeni grzbietowych rdzenia kręgowego, nie wywołując żadnych objawów. Jest to więc swego rodzaju „uśpienie” wirusa. Wraz z wiekiem może dojść do reaktywacji wirusa, który przemieszcza się wzdłuż nerwów czuciowych, co prowadzi do pojawienia się bólu. Po przebytym półpaścu może pojawić się przewlekły zespół bólowy – najczęściej jednostronny ograniczony do przebiegu jednego bądź kilku nerwów obwodowych, choć może dotknąć również gałęzi nerwu trójdzielnego. Szacuje się, że problemy neurologiczne po zakażeniu półpaścem dotykają nawet 14% chorych. Im osoby starsze, tym częstotliwość wystąpienia neuralgii półpaścowej większa. Na chwilę obecną ciężko wskazać konkretną przyczynę wystąpienia neuralgii – opisane są przypadki łagodnego przechorowania półpaśca z silną neuralgią po chorobie, jak i odwrotnie – silnego przechorowania półpaśca i niewystąpienia neuralgii. Ból towarzyszący neuralgii półpaścowej opisywany jest jako parzący, piekący, strzelający czy pulsujący. Ból może przyjmować charakter stały bądź napadowy. U wielu chorych nawet tak łagodne czynniki, jak dotyk materiału, z którego wykonano ubrania, może powodować pojawienie się bólu. Dolegliwości mogą ustąpić samoistnie, choć zdaża się, że trwają do końca życia. Leki przeciwbólowe są zazwyczaj nieskuteczne – pomocne są np. plastry z lodikainą, kremy EMLA, terapia fizykalna czy krioterapia. 

W przypadku pojawiania się dolegliwości o znamionach neuralgii półpaścowej należy skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który podejmie decyzję co do dalszego postępowania.