Bóle głowy stanowią najczęstszy problem populacyjny, będąc jednocześnie najczęstszą przyczyną konsultacji neurologicznych. Z klinicznego punktu widzenia duże znaczenie ma odpowiednie rozpoznanie, czy dany incydent bólowy jest epizodem migreny, czy może to jedynie ból imitujący migrenę. Z pomocą specjalistom przychodzi klasyfikacja (ICHD-1), gdzie umieszczone zostały kryteria rozpoznania, na podstawie których można potwierdzić lub wykluczyć migrenę, określając dany stan jako ból imitujący migrenowy ból głowy.
Migrenowy ból głowy należy do bardzo charakterystycznych rodzajów bólu, którym towarzyszą objawy wegetatywne o swoistych cechach. Do najczęściej wymienianych dolegliwości zalicza się połowiczność bólu głowy połączonego z nudnościami, wrażliwością na światło oraz hałas – jednak nie każdy tego rodzaju incydent bólowy jest napadem migreny, choć swoimi cechami może go przypominać lub być do niego zbliżony [1].
Bóle głowy stanowią bardzo rozległy problem populacyjny, gdyż to właśnie one są najczęstszym powodem konsultacji neurologicznych, ale także jest to najczęściej wymieniana dolegliwość w przypadkach wizyt u lekarza pierwszego kontaktu. Spoglądając na zagadnienie przez pryzmat statystyki, można zauważyć, że jest to problem dotykający częściej kobiet, niż mężczyzn. Genetyka również nie jest bez znaczenia, gdyż jak wskazują obserwacje i wyniki badań, występowanie migreny w rodzinie podnosi ryzyko pojawienia się bóli migrenowych w kolejnych pokoleniach [2].
Samoistne (czyli pierwotne) bóle głowy często występują bez konkretnej przyczyny, a ich pojawianie się i patogeneza nie są do końca wyjaśnione [1]. Do tej grupy zalicza się migrenę, napięciowy ból głowy czy klasterowy ból głowy [3]. Odmienna sytuacja jest w przypadku objawowych bóli głowy, gdzie pojawienie się dolegliwości jest objawem innego schorzenia [1]. Tutaj mówi się o bólach głowy głowy spowodowanych urazem głowy lub szyi, schorzeniem naczyniowym w tym obszarze, zaburzeniami wewnątrzczaszkowymi, działaniem substancji chemicznych, zakażeniem, czy schorzeniem psychicznym [3].
By dokonać odpowiedniego rozróżnienia konieczne jest przeprowadzenie badania podmiotowego oraz przedmiotowego, uzupełnionego szerokim wywiadem z pacjentem. W rozpoznawaniu bólu głowy oprzeć się można na wytycznych International Headache Society (IHS), czyli na klasyfikacji International Classification of Headache Disorders (ICHD-1). Określa ona kluczowe kryteria rozpoznania zarówno dla samoistnych jak i objawowych bóli głowy. Na tej podstawie można także odróżnić bóle, które nie są bólami migrenowymi a jedynie je imitują. Rozpoznanie takie może zostać postawione w sytuacji, kiedy ból z jakim mamy do czynienia, nie spełnia wszystkich kryteriów diagnostycznych migrenowego bólu głowy zawartych w ICHD-1 [1].
W celu rozpoznania i postawienia trafnej diagnozy, a co za tym idzie, wdrożenia odpowiedniego postępowania terapeutycznego należy podczas badania wziąć pod uwagę takie czynniki jak wszelkiego rodzaju odchylenia od normy zarówno w stanie ogólny, w sferze neurologicznej, okulistycznej czy otolaryngologicznej. Istotny jest także wiek pacjenta, który w zależności od grupy wiekowej wskazywać może na ryzyko pojawienia się odmiennych dolegliwości bólowych. Istotne znaczenie ma początek napadu bólowego i to, czy jest on związany z wysiłkiem fizycznym, aktywnością seksualną, kaszlem, kichaniem lub innymi czynnościami wymagającymi wzmożonego napięcia mięśni. Inne ważne cechy to odmienność bólu od dotychczasowych incydentów, narastanie bólu w czasie, pojawianie się objawów ogniskowych, występowanie zaburzeń świadomości czy innych incydentów neurologicznych, wymioty oraz wszelkie schorzenia współistniejące [1].