Choroba Wilsona, czyli zwyrodnienie wątrobowo-soczewkowe, należy do pierwotnych zespołów otępiennych.
Zespół tych chorób i zaburzeń prowadzi do powstania otępień. Choroba ta jest uwarunkowana genetycznie. Miedź, która zwykle jest wydalana w organizmie z żółcią, zostaje odkładana w wątrobie, co prowadzi do uszkodzenia tego narządu. Kiedy stężenie tego pierwiastka przekroczy możliwości wątroby, trafia on do innych tkanek i narządów: mózgu, rogówek, nerek.
Pierwsze objawy pojawiają się między 10 a 40 rokiem życia. Objawy neurologiczne są wynikiem uszkodzenia jąder podstawy mózgu. Objawy otępienne rozwijają się dość późno.
Objawy:
- pierścień Kaysera- Fleischera (widoczny w rogówce pomarańczowo brunatny pierścień),
- sztywność mięśniowa,
- drżenie rąk,
- wybiórczy apetyt,
- zaburzenia mowy i połykania,
- ruchy mimowolne,
- marskość wątroby,
- uszkodzenie nerek.
Diagnostyka opiera się na badaniu zawartości miedzi w wątrobie oraz poziomu ceruloplazminy w surowicy, białka odpowiedzialnego za magazynowanie miedzi. U chorych zauważa się obniżenie jego wartości.
Leczenie opiera się głownie na podawaniu d-penicylaminy.