Organizacje pozarządowe, instytucje i stowarzyszenia pacjenckie zjednoczyły siły, by poprzeć pomysły i starania polityków w dążeniu do poszerzenia dostępu do bezpłatnych leków dla osób poniżej 75. roku życia. Ministerstwo Zdrowia potwierdziło, że resort pracuje nad takim rozwiązaniem.
Koalicja „Na pomoc niesamodzielnym” przygotowała apel o poszerzenie dostępu do darmowych leków o populację pacjentów 70 PLUS. Pod dokumentem skierowanym do decydentów i parlamentarzystów podpisali się przedstawiciele organizacji pacjenckich i eksperci. Wspólna inicjatywa tak szerokiego grona ma wesprzeć prace nad umożliwieniem korzystania z bezpłatnych leków młodszym seniorom.
Liczba osób starszych w Polsce dynamicznie rośnie. Według GUS tych powyżej 75. r.ż. jest około 3,5 mln, ale tych po 60. r.ż. - już prawie 10 mln. Jak pokazują dane z badania [1], w ostatnich miesiącach pogorszyła się sytuacja finansowa 57 proc. emerytów. Co czwarty z nich najwięcej gotówki wydaje na jedzenie, a co piąty (22 proc.) na leki.
Z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i Bazy Informacji Kredytowych (BIK) wynika natomiast, że długi osób po 65 r.ż. przekroczyły już 10 mld zł a budżety ponad 60 proc. emerytów najbardziej uszczuplają wydatki na leki.
Koalicja „Na pomoc niesamodzielnym” zleciła przeprowadzenie ankiety wśród osób w wieku 60-74 lata z wielochorobowością i chorobami przewlekłymi. Wynikało z niej po pierwsze, że seniorzy ograniczając codzienne wydatki najpierw oszczędzają na rachunkach i żywności, ale zaraz potem na lekach, a po drugie - że ponad 82 procentom badanych zdarzyło się w ostatnich miesiącach nie wykupić recept.
Rozwiązania systemowe jedyną szansą dla seniorów
Poszerzenie dostępu do darmowych leków dla osób poniżej 75. r.ż. nie jest pomysłem nowym. Właściwie komunikowały go wszystkie strony sceny politycznej, został między innymi zawarty w założeniach Polskiego Ładu oraz w propozycjach Senatu RP.
– Dylematy seniorów dotyczące wykupowania leków najlepiej widać w aptekach – mówi Marian Witkowski, prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie.
– Dlatego jako farmaceuci popieramy apel Koalicji i zachęcamy rządzących do zmian dotyczących populacji upoważnionej do bezpłatnych leków. Jest to o tyle ważne, że udział leków refundowanych w obrocie statystycznej apteki jest stosunkowo niewielki i nadal spada, więc trzeba rozszerzać projekt, aby faktycznie pomógł pacjentom – dodaje.
Obniżenie wieku do progu 70 lat oznaczałoby objęcie programem bezpłatnych terapii dodatkowe 2 mln (liczba osób w przedziale wiekowym 70-74, stan na 31.12.2021, GUS). Wiązałoby się to ze wzrostem wydatków na realizację świadczenia. Jednak, jak podkreślają eksperci, długofalowo zmiany przyniosłyby oszczędności wynikające z poprawy stanu zdrowia, zmniejszenia liczby interwencji medycznych i hospitalizacji seniorów.
– W perspektywie najbliższych lat społeczeństwo polskie będzie się systematycznie starzeć – mówi Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.
– Dlatego niezbędne są działania, które usprawnią kompleksową opiekę nad seniorem w Polsce. Temat jest na tyle ważny, że powinna się tym zająć Rada Organizacji Pacjentów przy Ministrze Zdrowia – dodaje.
Resort zdrowia prowadzi prace nad poszerzeniem dostępu do darmowych leków
Pod apelem Koalicji „Na pomoc niesamodzielnym” podpisało się 30 podmiotów, między innymi Krajowy Instytutu Gospodarki Senioralnej.
– Poszerzenie populacji osób uprawnionych do darmowych leków o grupę młodszych seniorów mogłoby wpłynąć na poprawę sytuacji materialnej seniorów, a co za tym idzie, na ich stan zdrowia. W obliczu czekających nas zmian demograficznych takie działania są szczególnie ważne – mówi Marzena Rudnicka z Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej.
Pełna treść apelu, wraz z listą podmiotów, które go poparły, została przesłana do członków Sejmowej Komisji Polityki Senioralnej. Prezes Koalicji „Na pomoc niesamodzielnym” wzięła również udział w jej posiedzeniu.
Sytuacja polskich seniorów w liczbach
- W ostatnich miesiącach pogorszyła się sytuacja finansowa 57 proc. Emerytów [1]. Co czwarty senior najwięcej gotówki wydaje na jedzenie, a co piąty na leki
- 246 tys. seniorów żyje w skrajnym ubóstwie [2]
- Długi emerytów w listopadzie 2022 r. były o ponad 400 mln zł wyższe niż w analogicznym okresie rok wcześniej. 40 proc. badanych nie ma żadnych oszczędności od co najmniej pół roku. Maleje grupa osób, która ma z czego odkładać pieniądze [3]
- 30 proc. seniorów obawia się problemów z płaceniem rachunków za prąd [4]
- Obecna sytuacja zmusza seniorów do oszczędzania. W razie kłopotów finansowych rezygnują oni z wyposażenia mieszkania (56,85 proc.), kupowania ubrań (19,41 proc.), leczenia (18,52 proc.) i jedzenia (4,98 proc.) [5]
- Seniorzy są zadłużeni na 10 mld zł. Zwykle są to kredyty na bieżące potrzeby [6]
- Budżety domowe ponad 60 proc. emerytów najbardziej drenują wydatki na leki [7]