Zanik wieloukładowy (MSA, ang. multiple system atrophy) to rzadko rozpoznawana choroba. Średni wiek zachorowania wynosi 50 lat. Charakteryzuje się występowaniem zaburzeń autonomicznych, móżdżkowych, cech zespołu parkinsonowskiego i piramidowego w różnych połączeniach. Wyróżnia się dwie postacie tej choroby: MSA-P (z przewagą objawów parkinsonowskich) i MSA-C (z dominacją objawów móżdżkowych).
Objawy i przebieg zaniku wieloukładowego
Objawy zaniku wieloukładowego można podzielić na 4 grupy:
- zaburzenia autonomiczne: niedociśnienie ortostatyczne (objawiające się zawrotami głowy, stanami przedomdleniowymi i omdleniami), objawy ze strony dróg moczowych (naglące parcie na mocz, zaleganie moczu, nietrzymanie moczu), impotencja
- parkinsonizm: spowolnienie, sztywność, zaburzenia postawy, drżenie (w przeciwieństwie do choroby Parkinsona objawy są symetryczne)
- zaburzenia móżdżkowe: ataksja (zaburzenia koordynacji) kończyn i chodu, dyzartria (zaburzenia mowy), oczopląs
- zespół piramidowy (w badaniu neurologicznym obecny objaw Babińskiego i wzmożone odruchy ścięgniste)
Przebieg choroby jest postępujący. Średni czas przeżycia to 6-9 lat (licząc od pierwszych objawów).
Kiedy udać się do lekarza i leczyć zanik wieloukładowy
Obecnie nie istnieje leczenie przyczynowe – można jedynie łagodzić objawy choroby. Stosowanie lewodopy zwykle przynosi niewielką poprawę w zakresie objawów parkinsonowskich. Niedociśnienie ortostatyczne można leczyć za pomocą fludrokortyzonu i midodryny.
Leczenie zaniku wieloukładowego
Aby zmniejszyć nasilenie niedociśnienia ortostatycznego zaleca się:
- noszenie pończoch przeciwżylakowych, owijanie brzucha bandażem
- zwiększone spożywanie soli i płynów (uwaga: może być szkodliwe dla osób z zaburzenia funkcji nerek)
- wyższe ułożenie głowy podczas snu
- krzyżowanie nóg, kurczenie ud, przykucanie
- spożywanie liczniejszych mniejszych posiłków.
Ważne w utrzymaniu ogólnej sprawności są ćwiczenia fizyczne.
