Postępujące porażenie nadjądrowe (PSP, ang. progressive supranuclear palsy), inaczej zespół Steele-Richardsona-Olszewskiego, to rzadka choroba. Rozpoczyna się po 40 roku życia (zwykle między 50 a 60 rokiem życia). Może przypominać chorobę Parkinsona.
Objawy i przebieg postępującego porażenia nadjądrowego
Objawy postępującego porażenia międzyjądrowego to:
- zaburzenia ruchomości gałek ocznych: najpierw ograniczenie spojrzenia w dół (utrudniające czytanie, schodzenie po schodach), potem upośledzenie ruchomości gałek ocznych we wszystkich kierunkach, prowadzące do unieruchomienia spojrzenia
- sztywność mięśni, głównie osiowych, co prowadzi do nadmiernie wyprostowanej sylwetki ciała
- spowolnienie ruchowe
- zaburzenia równowagi, częste upadki
- apraksja powiek (niemożność zamknięcia i otwarcia oczu na polecenie)
- zaburzenia mowy (dyzartria)
- zaburzenia połykania (dysfagia)
- chwiejność emocjonalna (przymusowy płacz, rzadziej śmiech)
- spowolnienie myślenia, apatia, niepotrzebne powtarzanie słów lub czynności, łapczywość
Przebieg choroby jest szybki i nieuchronnie prowadzi do unieruchomienia.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć postępujące porażenie nadjądrowe
Nie istnieje leczenie przyczynowe. Lewodopa i inne leki przeciwparkinsonowskie mogą zmniejszyć sztywność mięśni i spowolnienie ruchowe (głównie we wczesnym okresie choroby), ale poprawa jest zazwyczaj krótkotrwała. W leczeniu napadowego płaczu i śmiechu pomocne bywają trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Leki antycholinergiczne zmniejszają nadmierne ślinienie. Toksyna botulinowa jest stosowana w leczeniu apraksji powiek i dystonii mięśni szyi i kończyn.
Leczenie postępującego porażenia nadjądrowego
Rehabilitacja ruchowa (zwłaszcza chodu) jest pomocna w utrzymywaniu sprawności ogólnej. Zaleca się także ćwiczenia mowy.