Dieta ketogenna, nazywana także ketogeniczną w chwili obecnej zaliczana jest do diet nisko węglowodanowych i wysoko tłuszczowych. Coraz więcej osób stosuje ją nie tylko dla dobrego samopoczucia ale także zalecana jest w celu utrzymania sprawności intelektualnych. Coraz więcej osób apeluje by zastąpić węglowodany - tłuszczami. Co powinniśmy wiedzieć o diecie ketogennej? Czy jest stosowana w leczeniu wybranych chorób?
Dieta ketogenna - Objawy i przebieg
Dieta ketogenna to taka, w której spożywa się ponad 35% tłuszczów, około 50% węglowodanów i 15% białek. Jak pokazują liczby jest ona wysokotłuszczowa i niskowęglowodanowa. Na podstawie uzyskanych badań wiemy, że białka oraz węglowodany dostarczają do 20% energii, a tłuszcze aż do 90%. Lekarze zalecają tą dietę nie tylko osobą w pełni zdrowym ale także w przypadku niektórych chorób. Jedną z nich jest padaczka lekooporna u dzieci. Coraz więcej słyszymy o tej diecie w przypadku pacjentów z silnymi wahaniami nastroju. Jak wiadomo, głównym i podstawowym źródłem energii dla ludzkiego organizmu są węglowodany. Drugim po ich wyczerpaniu „paliwem” są tłuszcze. Mowa tutaj dokładnie o powstających w wyniku ich rozpadu ciałach ketonowych. Niestety są one w stanie dostarczyć naszemu organizmowi jedynie około 70% niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania energii. Można w tej sytuacji mówić o tzw. niedożywieniu organizmu.
Badania naukowe pokazują, że przy stosowaniu diety ketogennej przez kilka dni zauważalna jest u człowieka poprawa nastroju (bardzo dobre samopoczucie), wręcz określana stanem euforycznym. Niestety sytuacja ta ulega drastycznej zmianie po około 3 miesiącach od zastosowania owej diety. Pacjenci mają problemy z pobieraniem i trawieniem pokarmów, pojawia się apatia, problemy ze snem, utrata apetytu oraz silne pragnienie. Swój zapach zmienia także mocz oraz pot. W związku z powyższym stworzyły się dwa obozy tj. zwolennicy oraz przeciwnicy stosowania diety ketogennej.
W chwili obecnej dieta ketogenna znalazła swoje zastosowanie między innymi w leczeniu:
- Padaczki opornej na leki (lekoopornej) u dzieci,
- Zespole Retta,
- Wrodzonych zaburzeniach/ błędach metabolizmu,
- Stwardnienia guzowatego,
- Autyzmu,
- Choroby Parkinsona,
- Choroby Alzheimera,
- Padaczki z napadami mikolonicznymi,
- Wybranych encefalopatii,
- Padaczek z napadami miokloniczn-astatycznymi.
Ponieważ badania dotyczące wpływu diety ketogennej na organizm człowieka cały czas są przedmiotem sporów i dyskusji, cały czas trwają badania odnośnie jej wpływu na organizm ludzki. Nie tylko na część fizyczną ale także psychikę człowieka.
Dieta ketogenna - Kiedy udać się do lekarza
Właczenie diety ketogennej powinno odbywać się pod okiem lekarza. Nie każda bowiem osoba może wprowadzić tę dietę do swojego życia. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek objawów niepożądanych wynikających z właczenia diety ketogenicznej, należy ją jak najszybciej odstawić. Objawy te powinny ustapić samoistnie.
Dieta ketogenna - Leczenie
Dieta ta bywa stosowana u niektórych pacjentów. Dziś wiemy, że dieta ketogeniczna stosowana bywa u osób, które chcą pozbyć się zbędnych kilogramów. Bowiem w trakcie jej stosowania organizm nie czerpie energii z węglowodanów a z własnych tłuszczów i białek (zgromadzonych w nadmiarze w organizmie). Co ciekawe, udowodniono, że ciała ketonowe posiadają zdolność do hamowania uczucia głodu. Niestety w trakcie, długotrwałego stosowania tej diety dochodzi do pojawienia się wielu objawów niepożądanych, wśród których najczęściej spotykanymi są: bóle brzucha, wymioty, nudności, biegunki na przemian z zaparciami, senność, znaczna utrata apetytu ale także hiperurykemia czy kamica moczanowa.
Niektórzy, przekonują, że dieta ketogenna powinna być stosowana także u pacjentów z cukrzycą, nadciśnieniem czy chorobami układu krążenia. Zasugerowano także, że wskazana jest ona u osób z przewlekłym zmęczeniem oraz chorobami nowotworowymi. Niestety, nie udało się jak dotąd wykazać skuteczności tej diety w leczeniu wyżej wymienionych chorób bądź łagodzeniu ich skutków. Co ciekawe, przejście na dietę ketogenną u osób z nowotworami złośliwymi prowadzi do nagromadzenia się w organizmie zwiększonej ilości produktów przemiany materii. Stanowią one niebezpieczeństwo dla prawidłowego organizmu a co ważne traktowane są jako powikłanie.
Jedynym jak dotąd potwierdzonym pozytywnym skutkiem stosowania diety ketogennej jest zmniejszenie częstości napadów padaczkowych. Do dziś niestety nie wiadomo co jest bezpośrednią tego przyczyną. Prawdopodobnie powstające z tłuszczu w wątrobie takie jak: aceton, acetoocnan oraz kwas betahydroksymasłowy, posiadają zdolność do przenikania do układu nerwowego. Badania naukowe, wykazały, że stanowią one zastępczy (zamiast glukozy) materiał energetyczny dla komórek nerwowych. Przypuszczalnie to one prowadzą do aktywacji receptora potasowego oraz pompy sodowo- potasowej, a także prowadzą do wzrostu aktywności enzymów odpowiedzialnych za syntezę kwasu gamma-aminomasłowego. Konsekwencją tego drugiego procesu jest „wyhamowywanie” pobudzenia neuronów.
Dieta ketogenna prowadzi niestety do niedoboru niektórych składników odżywczych. Podczas jej stosowania konieczne staje się zażywanie preparatów zawierających mikroelementy, wapń, witaminę D oraz wszelkie witaminy rozpuszczalne w wodzie.
