Jeżeli u kogoś podejrzewa się autoimmunologiczne zapalenie mózgu należy wykonać między innymi następujące badania laboratoryjne:
Przeciwciała przeciwko antygenom powierzchniowym i synaptycznym:
- anty-NMDAR
- anty-AMPAR1
- anty-AMPAR2
- anty-GABABR
- anty-LGI1
- anty-CASPR2
ale również badania takie jak:
- CIK
- C3
- C4
- ANA
- ENA
- ANCA
- dsDNA
- anti-SS
- przeciwciała przeciwko kardiolipinie
- RF
- anty-TPO
- anty-GAD
Czyli generalnie należy wykonać pełen profil immunologiczny.
W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić różne choroby autoimmunologiczne ośrodkowego układu nerwowego:
- toczeń ( postać neuropsychiatryczna )
- zespół antyfosfolipidowy
- zespół Sjorgena
- encefalopatię Hashimoto
,,Differential diagnosis concluded an autoimmune disorder of the central nervous system; for this reason, a complete immunological profile was provided (CIK, C3, C4, ANA, ENA, ANCA, dsDNA, anti-SS, cardiolipin, RF, anti-TPO, anti-GAD; antibodies against membrane and synaptic antigens were evaluated by indirect imunoflorescency: anti-NMDAR, antiAMPAR1, anti-AMPAR2, anti-GABABR, anti-LGI1, anti-caspr-2)."
Z artykułu:
,,Malignant catatonia due to anti-NMDA-receptor encephalitis in a 15-year-old girl: case report and
summary of current knowledge"

Osoby cierpiące na autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR bardzo często mogą być błędnie zdiagnozowane jak osoby cierpiące na schizofrenię. Należy pamiętać, że autoimmunologiczne zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR to choroba, która może skończyć się śmiercią dlatego należy jak najszybciej skontaktować się z kliniką neurologii. Odpowiednie leczenie czyli immunoterapia oraz usunięcie ewentualnego guza np. potworniaka jajnika daje szansę nawet na całkowity powrót do zdrowia ( 75 procent osób wraca całkowicie do zdrowia lub ma niewielkie deficyty). Objawy psychiatryczne są powszechne w przypadku autoimmunologicznego zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR ( psychoza, halucynacje wzrokowe, słuchowe, mania, paranoja, katatonia ).

Autoimmunologiczne zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR bardzo często dotykają młodych kobiet ( np. w wieku około 23 lat ) i są związane w wielu przypadkach z potworniakiem jajnika.

Jeżeli u kogoś wystąpi katatonia również należy podejrzewać autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR.
,,Malignant catatonia due to anti-NMDA-receptor encephalitis in a 15-year-old girl: case report and
summary of current knowledge."

Neurolodzy dziecięcy i psychiatrzy dziecięcy muszą wiedzieć, że autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR często występuje u dzieci i nastolatków.
,,Child neurologists and psychiatrists need to know that anti-NMDA-receptor encephalitis
occurs frequently in children and adolescents."
Artykuł:
,,Malignant catatonia due to anti-NMDA-receptor encephalitis in a 15-year-old girl: case report and
summary of current knowledge"

Utrata pamięci krótkotrwałej to jeden z objawów autoimmunologicznego zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR.

Bardzo trudno jest odróżnić np. autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR od np. autoimmunologicznego zapalenia mózgu z obecnością przeciwciał anty-AMPAR. Dlatego należy wykonywać badania profilu przeciwciał antyneuronalnych w pełnym zakresie ( anty-NMDAR, anty-AMPAR1, anty-AMPAR2, anty-LGI1, anty-CASPR2, anty-GABABR, anty-DPPX, anty-GAD itp. ).

W przypadku autoimmunologicznych zapaleń mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR może pojawić się atrofia mózgu ( zanik mózgu ), która jest potencjalnie odwracalna. Oczywiście potrzebne jest odpowiednie leczenie i czas. Nikt też nie daje gwarancji. Jednak istnieje nadzieja dla chorych i ich rodzin, że atrofia mózgu ulegnie odwróceniu i z czasem wszystko wróci do normy. Zmiany w tego typu zapaleniach mózgu jeżeli chodzi o neurony mają raczej charakter funkcjonalny, a nie strukturalny.
Artykuł:
,,Reversible brain atrophy in anti-NMDA receptor encephalitis: a long-term observational study"

Część przypadków wirusowego zapalenia mózgu w przeszłości mogło być tak naprawdę autoimmunologicznym zapaleniem z obecnością mózgu z obecnością przeciwciał anty-NMDAR ( lub innych anty-AMPAR, anty-LGI1, anty-CASPR2, anty-DPPX itp ). Autoimmunologiczne zapalenie mózgu z obecnością tego typu przeciwciał to choroby opisane niedawno. Nie było dostępu do testów diagnostycznych, nawet nie było zbyt dużo informacji na ich temat.

Podobna sytuacja ma się z zapaleniami mózgu nieznanego pochodzenia. Tak naprawdę autoimmunologiczne zapalenia mózgu np. z obecnością przeciwciał anty-NMDAR nie są wcale tak rzadkie jak wcześniej przypuszczano.