Badania EEG są jedynym badaniem czynnościowym szeroko dostępnym w przychodniach i szpitalach oraz gabinetach prywatnych. Jest badaniem które jest jednym szkiełkiem do złożonego obrazu diagnostycznego w padaczkach. Prawidłowy wynik nie wyklucza zaś nieprawidłowy może potwierdzić rozpoznanie
padaczki, jednak klinicysta prawie zawsze jeszcze opiera się na klinicznym obserwacyjnym potwierdzeniu popartym , wideoEEG lub polifizjograficznym badaniem EEG. Dlaczego? Prawidłowy zapis stwierdza się dość często w padaczkach. Powodów jest wiele: generator napadów w mózgu jest czynny sporadycznie na powierzchni mózgu może nie być widać nieprawidłowości ukrytych w bruzdach czy na podstawie czaszki, niektóre nieprawidłowości występują wyłącznie we śnie czy w czasie działania bodżców np. przy pracy z komputerem z jedną grą komputerową. Nieprawidłowości w zapisie EEG mogą róźnie wyglądać - może być zwolnienie lub przyśpieszenie zapisu falowego, mogą wystąpić elementy nieprawidłowe takie które nie występują w prawidłowym zapisie - fale ostre, iglice, zespoły iglica fala czy inne. Samo ich wystąpienie nie znaczy że chory ma padaczkę. Wiele takich obciążeń przynosimy sobie na świat od naszych prapraprarodziców i jeśli nie wykonamy sobie EEG nawet o nich nie wiemy lub ujawnią się jeśli zadziała jakiś mocny specyficzny bodziec. Przeważnie takie nieprawidłowości są krótkie i przemijające. W padaczkach mają dłuższe trwanie i są przeważnie dłuższe ale i to nie zawsze. Lekarz który opisuje badanie EEG ma tego świadomość i z praktyki wie które obrazy występują w padaczkach częśćiej w których częściach mózgu częściej wiążą się z występowaniem napadów. Znamienne jest tu powiązaniem zmian w przednich okolicach szczególnie w okolicy czołowej i przednioskroniowej z napadami klinicznymi. Około 98% nieleczonych badanych z takimi zmianami ma kliniczne przejawy padaczki . Inne okolice mają mniejsze powiązanie z napadami i częściej występują tu zmiany niespecyficzne które mówią wyłącznie o obniżonym progu drgawkowym -czytaj dla wystąpienia padaczki i nie o chorobie. W wieku dziecięcym jest to naprzykład bardzo często okolica centralna mózgu, gdzie zmiany występują i w bólach głowy, zaburzeniach uczenia się -
dysleksji, w zaburzeniach zachowania itp.
Badanie EEG aby mogło być użyteczne powinno być wykonane w wystandarizowanych warunkach jak otoczenia tak i stanu pacjenta.
W spokojnej przyjaznej atmosferze, bez pośpiechu, po zapoznaniu badanego z przebiegiem badania EEG tak aby rozproszyć jego obawy. Badanie EEG jest badaniem w którym zapisuje się czynność mózgu - więc nieszkodliwym badaniem które można dowolnie powtarzać. Najlepsze badanie zawiera róźne stany fizjologiczne - czuwanie spokojne, aktywne (np.czytanie), senność, sen, budzenie, wszystkie potrzebne aktywacje zapisu jak fotostymulację błyskami i ew.wzorcami geometrycznymi czy hiperwentylację przez nos i usta oddzielnie, próbę otwarcia i zamknięcia oczu i inne potrzebne próby. Badanie EEG powinno obejmować 20minut u osoby dorosłej zapisu bez artefaktów biologicznych takich jak ruchy ciała, ruchy oczu itp. u dzieci zaś trwa dłużej ze względu na niepokój dziecka czy szybkie zmiany stanów zachowania - niekiedy godzinę czy u bardzo małych dzieci (noworodki) aż 3 godziny. Ważny jest również stan badanego przed badaniem, na badanie powinien przychodzić pacjent dobrze wyspany, najedzony, rozlużniony i zdrowy - zmęczenie, głód, podwyższona temperatura łączą się ze zmianą wzorca EEG.
Opisujący lekarz (wg norm Europejskich powinien to być lekarz) przeszkolony w neurofizjologii dzieci i dorosłych, opisuje badanie EEG, ale to nie wszystko. Do opisu powinien dołączyć lub połączyć się z kolegą lekarzem opiekującym się chorym - celem interpretacji wyniku EEG. I zawsze powinien również jeśli ma ku temu miejsce porozmawiać z badanym, który wielokrotnie jest przerażony dłuugim opisem badania i wynikiem nieprawidłowym.
Normą powinno być wydrukowanie ważnych części zapisu EEG do dokumentacji. Terminologia EEG nie powinna być używana dowolnie ale wg stosownych obowiązujących zaleceń.
dr n.med.Michaela Pakszys, EEG Instytut, Warszawa 0-22/671 44 44