Krwotoczny udar mózgu stanowi 10-12% wszystkich udarów. Zwykle charakteryzuje się ciężkim przebiegiem klinicznym związanym ze zniszczeniem części dróg i ośrodków i wysoko rosnącego ciśnienia śródczaszkowego. Śmiertelność sięga około 60% chorych.
Spis treści:
- Czynniki ryzyka krwotoku mózgowego
- Objawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu
- Umiejscowienie krwawienia w udarze mózgu
- Utrata przytomności w krwotoku mózgowym
- Postępowanie w utracie przytomności
- Leczenie udaru krwotocznego
Czynniki ryzyka krwotoku mózgowego
Najczęściej wylew krwi do mózgu spowodowany jest nadciśnieniem tętniczym, które występuje u 70-80% chorych z tym typem udaru. Pośrednio czynnikiem ryzyka jest również wiek i jednostki chorobowe, które prowadzą do nadciśnienia tętniczego.
Oprócz nadciśnienia tętniczego elementami sprzyjającymi krwotokom mózgowym są:
- malformacje naczyniowe, mogą to być drobne tętniaki, naczyniaki lub zniekształcenia tętniczo-żylne,
- angiopatia amyloidowa, która osłabia sprężystość naczyń w miejscach odkładania się amyloidu i prowadzi do wytworzenia się mikrotętniaków,
- pierwotny lub przerzutowu nowotwór wewnątrzczaszkowy,
- ostra białaczka, hemofilia typu A,
- leki, takie jak efedryna, amfetamina, pseudoefedryna.
Objawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu
Objawy ogólne to zazwyczaj silne bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości i utraty przytomności oraz napady padaczkowe. Natomiast objawy ogniskowe są zależne od miejsca krwotoku.
Umiejscowienie krwawienia w udarze mózgu
Umiejscowienie móżdżkowe, charakteryzuje się nagłymi zawrotami i bólami głowy. Towarzyszą im wymioty i nudności oraz porażenie nerwu twarzowego i zaburzenia oddychania. Ten rodzaj krwawienia odznacza się wysoką śmiertelnością.
Objawy ogniskowe zlokalizowane we wzgórzu ujawniają się przez afazję i porażenie spojrzenia ku górze.
W ognisku zwanym płatowym najczęściej pojawiają się:
- zespół twarzowo-ramieniowy,
- niedowład połowiczny,
- połowiczne zaburzenia czucia,
- afazja,
- przykurcz powiek.
fot. panthermedia
Oprócz wymienionych miejsc, w których najczęściej dochodzi do krwawienia, incydenty udaru krwotocznego występować mogą także w pniu mózgu oraz wewnątrzkomorowwo. Są to przypadki o najgorszym rokowaniu, które praktycznie zawsze łączą się z zaburzeniami świadomości i utratą przytomności.
Utrata przytomności w krwotoku mózgowym
W utracie przytomności spostrzeganie, podobnie jak we śnie, jest zniesione. Różnica polega na tym, że pacjenta śpiącego można w każdej chwili obudzić, natomiast nieprzytomnego nawet bardzo silne bodźce optyczne, akustyczne lub bólowe nie przywracają do przytomności. Jeśli osoba nieprzytomna leży na wznak to istnieje zagrożenie wstrzymania oddechu lub zadławienia się opadającym językiem.
Oprócz krwawienia mózgowego, utrata przytomności może być także spowodowana takimi innymi zaburzeniami neurologicznymi jak urazy, napad padaczkowy, stan padaczkowy, udary niedokrwienne mózgu i krwotoki podpajęczynówkowe.
Postępowanie w utracie przytomności
Zagrożenie podczas utraty przytomności wynika głównie z zaburzeń oddychania i utraty świadomości chorego, dlatego pierwsza pomoc przede wszystkim polega na podtrzymywaniu podstawowych funkcji życiowych.
Przy podejrzeniu udaru zarówno krwotocznego jak i niedokrwiennego osobę nieprzytomną należy ułożyć na boku, z odgiętą do tyłu głową tak by nie utrudniać oddychania. Po zabezpieczeniu chorego wezwać jak najszybciej pogotowie.
W przypadku braku oddechu należy rozpocząć reanimację, zgodnie z najnowszymi wytycznymi, czyli 30 uciśnięć, 2 palce powyżej dołu mostka w częstotliwość 100 na minutę oraz 2 wdechy. Całą procedurę prowadzi się w proporcjach 2 wdechy: 30 ucisków, aż do przyjazdu odpowiednich służb medycznych.
fot. panthermedia
Leczenie udaru krwotocznego
Dominującym postępowaniem w przypadku leczenia krwotoku mózgowego jest leczenie zachowawcze, które opiera się na obniżaniu ciśnienia śródczaszkowego.
Interwencja chirurgiczna wprowadzana jest w przypadkach krwawienia do móżdżku lub w krwawieniach umiejscowionych powierzchniowo.
