Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex, SM) zaliczane jest do chorób demielinizacyjnych, dotykających głównie osób dorosłych (między 20. a 45. rokiem życia), przy czym częściej chorują kobiety aniżeli mężczyźni. Nie jest to choroba psychiczna.
Spis treści:
W chorobie tej mamy do czynienia z rozsianym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego (OUN), w którym powstałe zmiany są nieodwracalne. SM dotyczy mózgu oraz rdzenia kręgowego. W trakcie rozwoju i trwania choroby pojawiają się przewlekłe dolegliwości, które wymagają leczenia (m. In. bóle, depresja, spastyczność, ataksja, impotencja i inne). Osoby dotknięte SM prezentują charakterystyczne dla siebie objawy oraz ich nasilenie, zatem każdego pacjenta należy traktować indywidualnie.
Istota choroby
Neurony (komórki nerwowe) otoczone są mieliną, substancją tłuszczową, która spełnia funkcje ochronną ale także daje możliwość szybkiego i sprawnego przekazywania impulsów nerwowych. W przypadku SM miejscem ataku, uszkodzenia bądź całkowitego zniszczenia jest właśnie mielina. Uniemożliwia to bądź całkowicie zakłóca prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych. W przypadku komórek nerwowych, których osłonka mielinowa jest uszkodzona impuls jest przekazywany nieprawidłowo bądź jest zbyt słaby. Konsekwencją tego są zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego (OUN).
Stwardnienie rozsiane, fot. panthermedia
Rzut i remisja w stwardnieniu rozsianym
SM trwa przez całe życie, jest chorobą przewlekłą z okresami zaostrzeń objawów (rzuty) oraz ich wyciszeniem/ustąpieniem (remisja).
Rzutem choroby nazywamy zaostrzenie objawów już istniejących lub pojawienie się nowych przy czym trwających ponad 24 godziny (zaburzenia widzenia, osłabienie siły mięśni, problemy z utrzymaniem równowagi i inne).
Remisja choroby definiowana jest jako ustąpienie objawów rzutu.
Postacie choroby
W chwili obecnej wyróżniamy cztery postacie SM:
- Nawracająco-remitującą.
- Wtórnie-postępującą.
- Pierwotnie-postępującą.
- Postępująco-nawrotową.
Objawy choroby
Najczęściej występujące objawy choroby to:
- Problemy ze wzrokiem, wśród których wymieniamy zapalenie nerwu wzrokowego, niewyraźne widzenie, podwójne widzenie, problemy z rozróżnianiem kolorów, zez, oczopląs czy nawet całkowita utrata wzroku.
- Zaburzenie mowy, która staje się bełkotliwa, spowolniona, niewyraźna a nawet całkowicie niezrozumiała.
- Problemy z utrzymaniem równowagi (zawroty głowy, drżenie i uczucie mrowienia kończyn).
- Zaburzenia koordynacji ruchów (brak koordynacji ruchów, osłabienie mięśni nóg, problemy z poruszaniem się a nawet utrata zdolności chodzenia).
- Sztywność mięśni.
- Wzmożone napięcie mięśniowe.
- Nadwrażliwość na ciepło (w przypadku z długotrwałej ekspozycji na słońce, korzystanie z solarium, zbyt gorąca kąpiel dochodzi najczęściej do nasilenia objawów).
- Uczucia mrowienie, pieczenia, drętwienia w obrębie kończyn.
- Zmniejszenie napędu płciowego, impotencja.
- Problemy z przełykaniem.
- Nadmierna męczliwość.
- Problemy z jelitami (najczęściej zaparcia) oraz potrzeba bardzo częstego wypróżniania się.
- Problemy z zapamiętywaniem.
- Problemy z koncentracją.
- Odczucie przebiegania prądu wzdłuż kręgosłupa.
- Urojenia.
Stwardnienie rozsiane, fot. panthermedia
Z czasem w wyniku rozwoju choroby zaczynają pojawiać się tzw. objawy/ symptomy wtórne, wśród, których wyróżniamy:
- Miażdżycę.
- Osteoporozę.
- Depresję.
- Zaburzenia lękowe.
W przypadku stwardnienia rozsianego występuje cała gama, bardzo zróżnicowanych objawów. Każdego pacjenta należy traktować w sposób indywidualny. Objawy te są zależne od tego w jakim stopniu, jaki obszar i ośrodki mózgu zostały zajęte. Choroba ta stanowi poważny problem i jest jedną z najczęstszych przyczyn niezdolności do samodzielnego funkcjonowania wśród osób młodych.