Na bóle głowy o charakterze przewlekłym oraz nawracającym cierpi około 20% populacji, natomiast przygodne bóle głowy znane są każdemu człowiekowi. W chwili obecnej wyróżnia się około 90 różnych form bólów głowy. Niektóre z nich spotykane są bardzo sporadycznie z innymi bardzo często zmaga się lekarz pierwszego kontaktu, a także lekarze specjaliści (neurolog, psychiatra, psycholog, okulista czy laryngolog).
W większości przypadków bóle głowy nie należą do objawów szczególnie niebezpiecznych, jednakże dokuczliwy, męczący, nawracający, nasilający się ból często obejmujący twarz i promieniujący do karku oraz ramienia wymaga diagnostyki a następnie podjęcia leczenia (farmakologicznego bądź nie farmakologicznego).
Bóle głowy ze względu na ich znaczenie kliniczne dzieli się na:
- Bóle objawowe (wtórne), czyli takie które stanowią jeden z wielu objawów chorób (np. guza mózgu, zatrucia, urazu głowy, depresji oraz inne)
- Bóle samoistne (pierwotne bądź idiopatyczne), czyli takie w przypadku których ból głowy stanowi istotę choroby oraz jej podstawową manifestację
Międzynarodowa Klasyfikacja bólów głowy, zaakceptowana w 1988 roku i stosowana do dnia dzisiejszego z ogromnym powodzeniem, dzieli je na:
- Migrenę
- Ból głowy typu napięciowego
- Klasterowy ból głowy
- Bóle głowy nie związane ze zmianami strukturalnymi
- Pourazowe bóle głowy
- Bóle Glowy związane z chorobami naczyniowymi
- Bóle głowy związane z chorobami mózgu ale wyłączając choroby naczyniowe
- Toksyczne bóle głowy
- Bóle głowy związane z zakażeniami pozaczaszkowymi
- Bóle głowy związane z zaburzeniami metabolicznymi
- Bóle głowy lub twarzy związane z zaburzeniami w obrębie czaszki, nosa, szyi, oczu, zębów, zatok przynosowych, jamy ustnej i inne
- Nerwobóle czaszkowe
- Bóle głowy niesklasyfikowane
fot.ojoimages
Szczególną rolę w diagnozowaniu bólów głowy zwraca się na ich dynamikę. Na tej podstawie dzieli się je na:
- Bóle ostre, to takie, które wystąpiły stosunkowo niedawno przed zgłoszeniem się do lekarza. Co ważne są one z reguły objawowe i stanowią sygnał poważnych chorób
- Bóle przewlekłe, to te, w przypadku których pacjent cierpi od dawna
- Bóle nawracające, to te, które mają tendencję do nawracania nawet po dłuższym okresie bez bólu (remisja) np. migrena
Nigdy nie należy bagatelizować bólu głowy bez względu na to jaką formę przyjmuje (czy jest ostry, pulsujący, tępy, gwałtowny, lekki, ćmiący bądź stały). W wielu przypadkach może on nas ostrzegać przed niebezpieczeństwem jakiejś bardzo poważnej choroby czy zmian zachodzących w naszym organizmie.
W innym przypadku może pojawić się na tle nerwowym a także na skutek depresji, zapalenia zatok czołowych, problemów ze wzrokiem, zbyt niskiego poziomu glukozy we krwi, nadciśnienia tętniczego, niedoboru snu, nieprawidłowego odżywiania, zbyt małej ilości pobranych płynów, niedotlenienia i inne.
Pamiętajmy, by w sytuacji bólu głowy zgłosić się do lekarza specjalisty w celu wykonania podstawowych badań. Nie należy stosować zbyt dużej ilości środków farmakologicznych. W niektórych przypadkach mogą stać się pomocne inne metody takie jak np. gorąca kąpiel, odpoczynek, zimne okłady na czoło, spacer na świeżym powietrzu, masaż, ćwiczenia rozluźniające itp.
Piśmiennictwo:
- „Neurologia kliniczna” R. Mazur, Via Medica, Gdańsk 2007, wyd. 3.
- „Neurologia” W. Kozubski, P.P. Liberski, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011, wyd. 1.
- „Choroby układu nerwowego” pod redakcją W. Kozubskiego i P.P. Liberskiego, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.