Narkolepsja, napadowy sen, nagłe i niepohamowane zasypianie – jak powstaje ta tajemnicza choroba? Dowiedz się czym różni się nadmierna senność od poważnej neurologicznej choroby, jaką jest narkolepsja.
Narkolepsja to schorzenie neurologiczne polegające na nagłym, niepohamowanym pojawianiu się senności, przy czym mogą też występować inne objawy związane z zaburzeniem pracy układu nerwowego. Choroba może rozpocząć się w każdym wieku, chociaż zazwyczaj pierwsze objawy występują już u ludzi młodych. Jako, że zaobserwowano rodzinne występowanie tej przypadłości, podejrzewa się dużą rolę czynników genetycznych w rozwoju choroby.
Jakie są objawy narkolepsji?
Objawem dominującym u większości osób jest zwiększona senność w ciągu dnia, utrzymująca się nawet po przespanej nocy. Senność ta może występować nagle, często w najmniej odpowiednich chwilach (np. podczas prowadzenia samochodu) i mieć duże nasilenie. U wielu pacjentów chęć zaśnięcia jest nie do odparcia. Sen w trakcie takiego napadu jest zazwyczaj krótki, po czym następuje wybudzenie.Drugi bardzo charakterystyczny objawem choroby polega na nagłej utracie kontroli mięśniowej, czyli na porażeniu mięśni. Stan taki nazywa się katapleksją i zazwyczaj jest sprowokowany nagłymi silnymi emocjami lub zmęczeniem. Natężenie napadu może być zróżnicowane - począwszy od łagodnego osłabienia siły mięśniowej po całkowity paraliż wszystkich mięśni oprócz oddechowych. Co ważne, napady takie często imitują ataki występujące w padaczce, przy czym w tym wypadku pacjenci maja zachowaną pełną świadomość. Typowo taki stan trwa dość krótko, ale zdarza się że przeciąga się do pół godziny.Do rzadszych objawów narkolepsji należą halucynacje obecne przy zasypianiu, paraliż przysenny i zaburzenia rytmu snu.Paraliż przysenny należy do bardzo nieprzyjemnych objawów, występujących czasem także u ludzi zdrowych, kiedy osoba przy zachowanej świadomości nie ma władzy w mięśniach. Stanowi takiemu może towarzyszyć różne przykre doznania np. ciężaru lub skrępowania. Często dochodzi do niego po wybudzeniu, kiedy powraca świadomość bez kontroli nad ciałem i możliwość poruszania się.Stosuje się w tym celu środki pobudzające, takie jak np. metylfenidat czy modafinil. Metylfenidat jest pochodną amfetaminy i stymuluje układ nerwowy. Co ciekawe preparat ten znalazł zastosowanie także w terapii dzieci z ADHD. Modafinil natomiast jest nowym lekiem, również stymulującym układ nerwowy ale niebędącym pochodną amfetaminy.
Autor: Piotr Mieszczański
