takt
Najczęściej zadawane pytania Deutsch English
Śpiączka
DEFINICJA
Śpiączka (coma) od greckiego słowa „koma” oznacza głęboki sen. Różni się jednak od naturalnego snu między innymi tym, że pacjenta nie można obudzić.
Śpiączka jest to utrata przytomności, brak świadomości siebie i otoczenia, niemożność reagowania na bodźce zewnętrzne.
Śpiączka może mieć różne nasilenie.
W śpiączce głębokiej żadne bodźce, nawet silny ból nie wywołują reakcji chorego. Może jej towarzyszyć zniesienie wszystkich odruchów pniowych i rdzeniowych, źrenice są z reguły rozszerzone, leniwie reagują na światło, zniesione są odruchy obronne, oddech staje się niewydolny, układ krążenia może być również niewydolny.
W śpiączce o mniejszym nasileniu chory może reagować na silne bodźce zewnętrzne, może otwierać oczy w reakcji na bodźce bólowe, może mieć zachowane pewne odruchy obronne, zwykle oddech i układ krążenia są wydolne.
PRZYCZYNY
Przyczynami mogą być zmiany w mózgu o ograniczonym zasięgu (ogniskowe):
-udar zarówno niedokrwienny jak i krwotoczny, guz, ropień
Wyżej wspomniany stan może być również następstwem procesu, powodującego rozległe uszkodzenie np.:
• urazu
• przedawkowania leków nasennych, uspokajających, alkoholu itp.
• zaburzeń metabolicznych
(mocznica w niewydolności nerek, śpiączka ketonowa hiperosmotyczna w cukrzycy,
ciężka hipoglikemia, śpiączka wątrobowa)
• krytycznego spadku ciśnienia krwi (krwotok, zatrzymanie pracy serca), niedotlenienia
• infekcji centralnego układu nerwowego
• krwawienia do przestrzeni podoponowych (krwotok podpajęczynówkowy)
Śpiączka może mieć nagły początek – tak jak w przypadku urazu czy krwotoku, lub rozwijać się stosunkowo wolniej – infekcje, zatrucia, śpiączki metaboliczne.
POSTĘPOWANIE
Śpiączka jest stanem naglącym i wymaga szybkiego wdrożenia określonych czynności medycznych.
W zależności od objawów może być konieczne:
1. zastosowanie sztucznej wentylacji
2. zastosowanie leków wspomagających pracę układu krążenia
3. wyrównanie zaburzeń metabolicznych i elektrolitowych
4. leczenie obrzęku mózgu
5. leczenie mające na celu eliminację lub odwrócenie działania substancji toksycznej
6. leczenie infekcji
7. leczenie wodogłowia
ROKOWANIE
Rokowanie w śpiączce jest bardzo zróżnicowane i zależy od wielu czynników.
Stosunkowo dobre jest u pacjentów w śpiączce metabolicznej lub spowodowanej lekami. Znacznie gorsze w śpiączce po urazie głowy, krwotoku mózgowym. Najgorzej rokuje śpiączka, do której doszło w wyniku niedotlenienia i/lub zatrzymania krążenia.
Każda głęboka śpiączka, utrzymująca się 48-72 godziny rokuje źle. Śpiączka może się utrzymywać przez kilka godzin lub przez wiele dni, zakończyć się śmiercią pacjenta, całkowitym wyzdrowieniem lub przejść w tyw. stan minimalnej świadomości albo w stan wegetatywny.
